Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Achterstraat 8

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1735	Nummering 1736-1735	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Achterstraat 8	1-111	1-111	1-155	A-170	A-178
	Achterstraat 10	1-111	1-111	1-155	A-170	A-177

1611 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 229 folio 0018v van 16 feb 1611 (het 4e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een eerste verkoop per decreet. Meestal vind je hierna een tweede verkoop per decreet, maar niet altijd is dit nauwkeurig geregistreerd. Verkoop per decreet gebeurt na een uitspraak van het provinciaal gerechtshof, het Hof van Friesland. De reden is meestal een uitgesproken faillissement of betrokkenheid van minderjarige weeskinderen die hun kindsdeel willen of moeten verkopen. Proclamatieboeken bevatten de aankondigingen van verkoop en niet de verslaglegging, dit kan de reden zijn dat hier geen koper vermeld is en soms zelfs geen verkoper. Ook ontbreekt om deze reden vaak de (uiteindelijke) koopsom.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Achterstraat 8	Achterstraat ZZ 2-12 [staat: de eerste droge straat over het diept in de noorder nieuwe stad]	00‑00‑00 cg	zes kamers aan elkaar onder 1 dak

	koper	N. N.
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	het vijfde perseel (hofje of boomgaard) in deze akte
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	Achterstraat [niet vermeld]
	verkoper	de erfgenamen van wijlen Symon Harmens, gehuwd met
	verkoper	wijlen Armtgien Cornelis
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Wordt geveild ten verzoeke van de erfgenamen van Symon Harmens x Antgien Cornelis (d) zes kamers aan elkaar onder een dak in de eerste Droogstraat over het diept in de noorder nieuwe stad.

1611 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 229 folio 0022r van 9 mrt 1611 (het 4e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een tweede verkoop per decreet. Meestal vind je hiervóór een eerste verkoop per decreet, maar niet altijd is dit nauwkeurig geregistreerd. Verkoop per decreet gebeurt na een uitspraak van het provinciaal gerechtshof, het Hof van Friesland. De reden is meestal een uitgesproken faillissement of betrokkenheid van minderjarige weeskinderen die hun kindsdeel willen of moeten verkopen. Proclamatieboeken bevatten de aankondigingen van verkoop en niet de verslaglegging, dit kan de reden zijn dat hier geen koper vermeld is en soms zelfs geen verkoper. Ook ontbreekt om deze reden vaak de (uiteindelijke) koopsom.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Achterstraat 8	Achterstraat 2-12 [staat: in de eerste droge straat over het diept in de noorder nieuwe stad]	00‑00‑00 cg	zes kamers aan elkaar onder 1 dak

	koper provisioneel	N. N.
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	de erfgenamen van wijlen Symen Harmens, gehuwd met
	verkoper	wijlen Armtgien Cornelis

1692 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 242 folio 0392v van 14 feb 1692 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('(ver)spieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Achterstraat 8	Achterstraat ZZ [staat: Karremanstraat]		100‑00‑00 cg	twee kamers aan elkaar

	koper door niaar	Bente Roelofs	koopman
	geniaarde koper	Geert Jansen Steenhoff
	naastligger ten oosten	Arent Hansen
	naastligger ten zuiden	de tuin van Bente Roelofs
	naastligger ten westen	Arent Hansen
	naastligger ten noorden	Achterstraat [staat: Karremanstraat]
	verkoper	Arent Hansen

1711 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 245 folio 0153r van 5 apr 1711 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Achterstraat 8	Achterstraat ZZ 8/10 [staat: Karremanstraat]	46‑07‑00 gg	woning

	koper	Idtje Jenties, weduwe van
	koper	wijlen Haantje Willems
	naastligger ten oosten	de woning van Geert Jansen Hobbekees
	naastligger ten zuiden	Jan Harings
	naastligger ten westen	Jan Harings
	naastligger ten noorden	Achterstraat [staat: Karremanstraat]
	verkoper	de Gereformeerde Gemeente: diaconie

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	1-111 , folio 14	Achterstraat 8					kamers (twee)

		eigenaar	Jan Harings
		gebruiker		Gerrit Lamberts
		gebruiker		Ruird Jansen
		huurwaarde totaal			11‑00‑00 cg
		aanslag huurwaarde				02‑04‑00 cg

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	1-111 , folio 8v	Achterstraat 8					kamers

		eigenaar	Jan Harings
		gebruiker		Gerrit Lamberts
		gebruiker		Haentie Willems
		huurwaarde totaal			11‑00‑00 cg
		aanslag huurwaarde				02‑04‑00 cg
		aansl. huurw. voldaan				25‑7‑1720

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	1-111 , folio	Achterstraat 8					twee kamers

		eigenaar	Jan Harings
		gebruiker		Jan Harings
		huurwaarde totaal			11‑00‑00 cg
		aanslag huurwaarde				01‑16‑08 cg

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	1-111 , folio 9r	Achterstraat 8			kamers (twee)

		eigenaar	Jan Harmens
		gebruiker		Jan Harmens
		opmerking			1731 insolvent verklaart 11-00-00

1738 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 249 folio 0260v van 7 sep 1738 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Achterstraat 8	Achterstraat ZZ [staat: Karremanstraat]		145‑14‑00 gg	twee kamers

	koper	Berend Berends	mr. wever
	huurder	Willem Folkerts c.soc.		23‑08‑00 cg
	naastligger ten oosten	Willem Pieters
	naastligger ten zuiden	Betse Cornelis
	naastligger ten westen	Arjen Tiepkes
	naastligger ten noorden	Achterstraat [staat: Karremanstraat]
	verkoper van 1/5	Roelof Bentes, en	koopman te Rotterdam
	verkoper van 1/5	Bente Bentes, en	kantoorknecht te Hoorn
	verkoper van 1/5	huisman Bente Walings	onder Sint Annaparochie
	verkoper van 1/5	Hinke Wybes Backer, met toestemming van haar vader
	verkoper q.q.	Wybe Feddes Backer
	verkoper van 1/20	Gerben Johannis, weduwnaar van	mr. schoenmaker
	verkoper van 1/20	wijlen Antie Jans
	verkoper q.q.	Gerben Johannis, curator over	mr. schoenmaker
	verkoper van 1/10	Berber Jans, samen met haar zuster
	verkoper van 1/10	Lijsbeth Jans
	verkoper van 1/20	Janke Jans, gehuwd met
	verkoper van 1/20	Romke Wassenaar	mr. verver en glasmaker

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	1-111	Achterstraat 8	Beernt Jansen, bestaande uit 5 personen, insolvent	00‑00‑00 cg	0
	1-111	Achterstraat 10	Beernt Jansen, bestaande uit 5 personen, insolvent	00‑00‑00 cg	0

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	1-111 , folio 9r	Achterstraat 8			kamers (twee)

		eigenaar	Beernt Jans
		gebruiker		Beernt Jans
		opmerking			onvermogende

1756 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3913, "1756"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	1-111 , folio 9r	Achterstraat 8			twee kamers

		eigenaar	Beernd Jans
		gebruiker		Beernd Jans
		opmerking			onvermogende

1766 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3923, "1766"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	1-111 , folio 9r	Achterstraat 8			2 kamers

		eigenaar	Beernd Jans
		gebruiker		Beernd Jans
		opmerking			onvermogende

1776 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3933, "1776"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	1-155 , folio 17r	Achterstraat 8					huis

		eigenaar	Gerlof Wiegers
		gebruiker		Hendrik Douwes
		huurwaarde			18‑04‑00 cg
		af: lasten			00‑10‑00 cg
		huurwaarde totaal			17‑14‑00 cg
		aanslag huurwaarde				03‑04‑04 cg

1786 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3943, "1786"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	1-155 , folio 17r	Achterstraat 8					huis

		eigenaar	Gerlof Wiegers wed.
		gebruiker		Hendrik Jans
		huurwaarde			20‑16‑00 cg
		af: sint jacobischatting			00‑10‑00 cg
		huurwaarde totaal			10‑06‑00 cg
		aanslag huurwaarde				03‑13‑14 cg

1794 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3951, "1794"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	1-155 , folio 17r	Achterstraat 8					huis

		eigenaar	Jan C. Schiere
		gebruiker		Sybren Harmens
		huurwaarde			18‑04‑00 cg
		af: sint jacobischatting			00‑10‑00 cg
		huurwaarde totaal			17‑14‑00 cg
		aanslag huurwaarde				03‑04‑04 cg

1804 - burgerwapening		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 203, "Nieuw plan der Burgerwapening, 1804"

	vermeld	geschat adres	genoemde persoon	gebruik
	1-156, pag. 13	Achterstraat 8	Harmen Johannes , 34 jaar, gehuwd

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	1-155 , pag. 17	Achterstraat 8	Jan C. Schiere	0‑10‑00 cg	huis

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	A-170	Achterstraat 8	Wieger Cornelis van der Weyde	... 1803, 1811, BS ovl 1811, huw 1819, ovl 1826, huw 1827, ovl 1859, ovl 1860, eigenaar en gebruiker van wijk A-170, wewer, 1814. ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	A-170	Achterstraat 8	Wieger C van der Weyde	Wieger C van der Weyde	wewer
	A-170	Achterstraat 10	Wieger C van der Weyde	Wieger C van der Weyde	wewer

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 146	Achterstraat 10	wed. Cornelis van der Weijde		Harlingen	huis (40 m²)
	Sectie A nr. 146	Achterstraat 8	wed. Cornelis van der Weijde		Harlingen	huis (40 m²)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	A-170	Achterstraat 8	Cornelis van der Weide	... in Veenhuizen en Ommerschans 1834-1859); oud 43 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, sjouwerman, wijk A-170; VT1839; wed. C.W. v. d. W. eigenaresse van perceel nr. 146, woonplaats HRL legger nr. 783, huis, 40 m2, ... (alles)

1839 - volkstelling		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2054, "Volkstellingregister, 1839"

	vermeld als	straat	bewoner	leeftijd	beroep	geboorteplaats	geslacht, religie, huwelijkse status
	A-170	Leemedijk		43 j	sjouwerman	Harlingen	m, protestant, gehuwd

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	A-170	Achterstraat 8	Gerben Hayes Tichelaar	... Haaye Gerbens en Idske Reints; dopen Grote Kerk HRL 1800, BS huw 1819, ovl 1855, bev.reg. HRL 1851 wijk A-170; oud 42 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, arbeider, wijk A-168; ... (alles)

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	A-170	Achterstraat 8	Pietje van der Werf	... 23 mei 1819, dienstmeid. dv IJeb Bernardus en Setske Aukes; BS huw 1819, ovl 1852, bev.reg. HRL 1851 wijk A-170; oud 40 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, wijk A-168; ... (alles)

1856 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 49054 (notaris Jan Adriaan Zaal Stroband) repertoire nr. 34 van 5 mrt 1856

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	A-170	Achterstraat 8		koopakte	fl. 680	huis en erf A-170

		verkoper	Hendrik Harmen Wink
		koper	Lucas Jans Kroese

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres	eigenaar	gebruik
	Sectie A nr. 146	Achterstraat A-170	Jacobus Koster	woonhuis

1872 - verkoopbericht LC		bron: Leeuwarder Courant van vrijdag 23 feb 1871

	vermeld als	geschat adres	bericht
	A-170	Achterstraat 8	Eene woning aan de Droogstraat, verhuurd aan T. de, Boer c.s.. Provisioneel verkocht op 6 mrt 1872 in de Koornbeurs door notaris P. Zeper Dz. te Leeuwarden.

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres	eigenaar	gebruik
	Sectie A nr. 3464	Achterstraat A-177	Kersje Wouwenaar	woonhuis
	Sectie A nr. 3463	Achterstraat A-178	Kersje Wouwenaar	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 3463	Achterstraat 8 (A-178)	Meindert Meinsma (te Haarlem)	woonhuis
	Sectie A nr. 3464	Achterstraat 10 (A-177)	Meindert Meinsma (te Haarlem)	woonhuis

1928 - adresboek	bron: Tresoar, "Algemeen Adresboek van de Provincie Friesland", ca. 1928

	vermeld adres	naam	beroep
	Achterstraat 8	F. Posthuma	schilder
	Achterstraat 10	J. van Slooten	omroeper

2023
0.35477995872498

terug

Naastliggers van

Achterstraat 8

ten oosten

Achterstraat 10

ten zuiden

Zoutsloot 57

ten westen

Achterstraat 6

ten noorden

de Achterstraat