Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Franekereind 9

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Franekereind 9	2-161	2-192	D-029	D-024

aangrenzende stegen

	adres	heeft
	Franekereind 9	naamloze steeg ten oosten

Afbeeldingen in de Beeldbank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

1625 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 231 folio 0082r van 15 okt 1625 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Franekereind 9	Franekereind NZ [staat: aan de zuidkant van de noordijs aan het voordiept]		427‑14‑00 GG	2/6 huis

	koper	juffrouw Doed van Aysma, gehuwd met
	koper	doctor Dirck Scheltinga	procureur generaal Friesland
	naastligger ten oosten	Sytske Jochums
	naastligger ten zuiden	Franekereind [niet vermeld]
	naastligger ten westen	de erfgenamen van wijlen Feddrick Sipkes
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	juffrouw Taesk van Doyem, gehuwd met
	verkoper	jonker Sibrant van Bonga

1648 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 236 folio 0016r van 22 jan 1648 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Franekereind 9	Franekereind NZ [staat: in het Noordijs ten zuiden van dien]		1800‑00‑00 GG	huis met een schuur daarachter

	koper	Ipe Beerns
	naastligger ten oosten	het huis van wijlen Claes Sipkes
	naastligger ten zuiden	Franekereind [staat: diept]
	naastligger ten westen	het huis van Sipke Dircks
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	dr. Theodorus Fogelsangh	secretaris van Franekeradeel
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Ipe Beerns koopt een huis in 't Noordijs, ten zuiden van dien. Met een schuur daarachter. Ten O. wl. Claes Sipckes, ten Z. het diept, ten W. Sipke Dircks. Geen grondpacht. Gekocht van dr. Theodorus Fogelsangh, secretaris van Franekeradeel, voor 1800 GG.

1676 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 240 folio 0222v van 20 feb 1676 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Franekereind 9	Franekereind NZ [staat: Voorstraat tussen de Zoutsloot en Zakkendragersbrug]		508‑00‑00 GG	1/2 huis met een bakhuis

	koper door niaar	Doede Bauckes
	geniaarde koper	Feddrick Jeppes c.u.	mr. bakker
	huurder	mr. Gerryt Claessen	chirurgijn	70‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Doede Bauckes	bakker
	naastligger ten zuiden	Franekereind [niet vermeld]
	naastligger ten westen	Pier Piersen	pottenbakker
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Philippus Auckes
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Doede Backes koopt, na niaar ratione vicinitatis tegen mr. bakker Feddrick Jeppes c.u., 1/2 huis aan de Voorstraat, tussen Zoutsloots- en Zakkendragersbruggen, nu bewoond door chirurgijn mr. Gerryt Claessen. Ten O. bakker Doede Bauckes, ten W. pottenbakker Pier Piersen. Geen grondpacht. Gekocht van Philippes Auckes, voor 508 GG.

1676 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 240 folio 0229r van 12 mrt 1676 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione communitatis of ratione societatis, ofwel een protest om reden van mandeligheid. Mandéligheid betekent dat je niet als enige eigenaar bent van het (gehele) verkochte of verwandelde, waardoor de of een mede-eigenaar aanspraak kan maken op eerste koop en zodoende de voorgenomen koop kan verhinderen ('verspieren'). De gezamenlijkheid van het eigendom kan behoorlijk variëren. Een enkele zijmuur die ook de zijmuur van je naastligger is kan al genoeg zijn, maar bijvoorbeeld als erfgenaam met twee broers of zusters ben je ook maar voor een derde eigenaar van het goed. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Franekereind 9	Voorstraat tussen de Zoutsloot en Zakkendragersbrug		560‑00‑00 GG	1/2 huis

	koper door niaar	Doede Bauckes
	geniaarde koper	Feddrick Jeppes c.u.	mr. bakker
	huurder	mr. Gerryt Claessen	chirurgijn	70‑00‑00 CG
	eigenaar van 1/2	Doede Bauckes
	naastligger ten oosten	Doede Bauckes
	naastligger ten zuiden	Franekereind [niet vermeld]
	naastligger ten westen	Pier Piersen	pottenbakker
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Geert Jansen	zakkendrager

1704 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 244 folio 0258v van 15 jun 1704 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Franekereind 9	Franekereind NZ [staat: tussen de Zakkendragersbrug en het zgn. Hooghuis]		925‑00‑00 CG	huis

	koper	Barent Rovel, gehuwd met	distillateur
	koper	Jacomijnt Craivanger
	naastligger ten oosten	steeg
	naastligger ten oosten	de verkoper Sytse Doedes
	naastligger ten zuiden	Franekereind [staat: straat]
	naastligger ten westen	Arjen Theunis
	naastligger ten noorden	de erfgenamen van wijlen Jancke Jacobs
	verkoper	Sytse Doedes	mr. bakker

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-161	Franekereind 9				huis

		eigenaar	vroedsman Rowel
		gebruiker		Trijntie Harmens
		huurwaarde			42‑10‑00 CG
		aanslag huurwaarde			08‑10‑00 CG

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-161	Franekereind 9				huis

		eigenaar	vroedsman Rowel
		gebruiker		Trijntie Harms
		huurwaarde			42‑10‑00 CG
		aanslag huurwaarde			08‑10‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan			13‑4‑1720

1722 - genealogie	bron: bevestiging huwelijk Hervormde Gemeente Harlingen op 15 jun 1722
	Koppeling tussen deze gebeurtenis en dit adres berust niet op brongegevens maar is handmatig tot stand gebracht

		Alef Johannes van der Meulen, wonende te Harlingen
		Grytie Rovels, wonende te Harlingen
		Alef Johannes van der Meulen, wonende te Harlingen
		Grytie Rovels, wonende te Harlingen

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-161	Franekereind 9				huis

		eigenaar	vroedsman Rowel
		gebruiker		Alef van der Meulen
		huurwaarde			42‑10‑00 CG
		aanslag huurwaarde			07‑02‑00 CG

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-161	Franekereind 9				huis

		eigenaar	Robbert Rowel
		gebruiker		Robbert Rowel
		huurwaarde			42‑10‑00 CG
		aanslag huurwaarde			07‑01‑10 CG

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	2-161	Franekereind 9	Aleph van der Meulen, bestaande uit 6 personen	50‑00‑00 cg	0

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-161	Franekereind 9				huis

		eigenaar	Alef van der Meulen
		gebruiker		Alef van der Meulen
		huurwaarde			81‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			14‑14‑08 CG

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	2-192, pag. 45	Franekereind 9	J Albarda dr	4‑00‑00 cg

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	D-029	Franekereind 9	Hendrik(Us) Stroband	... dopen Grote Kerk HRL 1808, 1811, BS huw 1811, huw 1813, huw 1817 1858 overlijdens, bev.reg. HRL 1851 wijk D-029, wijk H-162, supp wijk D-185; gebruiker wijk H-072, commissaris van politie; eigenaar is Sjoerd Veenstra, ... (alles)

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	D-029	Franekereind 9	Jacobus Oosterbaan	... BS huw 1816, ovl 1862, bev.reg. HRL 1851 wijk F-039, supp wijk G-402; eigenaar en gebruiker van wijk D-029, koekebakker, 1814. (GAH204); oud 50 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, winkelier, wijk F-174; VT1839; ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	D-029	Franekereind 9	Jacob Oosterbaan	Jacob Oosterbaan	koekebakker

1819 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 51010 (notaris Jacob Hanekuyk) repertoire nr. 99 van 15 mei 1819

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	D-029	Franekereind 9		koopakte	fl. 2300	huis en bakkerij D-029

		verkoper	Jacobus Oosterbaan
		koper	Bernardus Derks Eerdmans (te Bolsward)

1822 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7002 aktenr. 109 (filmnr. 115)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	D-029	Franekereind 9	Johannes Bernardus Eerdmans, overleden op 22 februari 1822	zoon van Bernardus Dirks Eerdmans, mr. bakker (Voorstraat D 29) en Anna-Margrieta Molenbergh, broer van minderjarige Magdalena Bernardus Eerdmans. Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 742	Franekereind 9	Bernardus Dirks Eerdmans	banketbakker	Harlingen	huis en erf (230 m²)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	D-029	Franekereind 9	Anna Margaretha Molenbergh	... BS ovl 1834; bev.reg. HRL 1851 wijk G-001; oud 40 jaar, geb Leeuwarden en wonende te HRL. 1839, wijk D-029; ... (alles)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	D-029	Franekereind 9	Bernardus Dirks Eerdmans	... wijk D-033, wijk G-001; oud 55 jaar, geb Bolsward en wonende te HRL. 1839, koek- en banketbakker, wijk D-029; VT1839; B.D.E. eigenaar van percelen nrs. 742 en 743 te HRL, banketbakker, woonplaats HRL, legger nr. ... (alles)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	D-029	Franekereind 9	Yeme de Haas	oud 35 jaar, geb Franeker en wonende te HRL. 1839, bakkersknecht, wijk D-029; VT1839

1839 - volkstelling		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2054, "Volkstellingregister, 1839"

	vermeld als	straat	bewoner	leeftijd	beroep	geboorteplaats	geslacht, religie, huwelijkse status
	D-029	Noordijs	Bernardus Eerdmans	55 j	koek en banketbakker	Bolsward	m, protestant, gehuwd
	D-029	Noordijs	Anna Margreta Molenberg	40 j		Leeuwarden	v, protestant, gehuwd
	D-029	Noordijs	Johannes Eerdmans	17 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	D-029	Noordijs	Dirk Eerdmans	9 m		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	D-029	Noordijs	Martie Eerdmans	15 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd
	D-029	Noordijs	Antie Eerdmans	11 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd
	D-029	Noordijs	Grietje Eerdmans	8 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd
	D-029	Noordijs	Yeme de Haas	35 j	bakkersknegt	Franeker	m, protestant, ongehuwd
	D-029	Noordijs	Tietje Westveld	23 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	D-029	Franekereind 9	Gouke Hingst	... H, en Elisabeth Stijl; BS huw 1823, huw 1826, huw 1828, ovl 1839, ovl 1851, bev.reg. HRL 1851 wijk D-029, regattdv1826 -93; gebruiker van wijk D-026, koopman, eigenaar is S.G. Hingst, 1814. (GAH204); oud 63 ... (alles)

1852 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 49050 (notaris Jan Adriaan Zaal Stroband) repertoire nr. 67 van 17 sep 1852

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	D-029	Franekereind 9		koopakte	fl. 4000	huis aan het franeker end D-029

		verkoper	Bernardus Dirks Eerdmans
		koper	Johannes Eerdmans (gehuwd met Immegje Jellema)

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 2773	Franekereinde D-029	Sjoerd Zaagsma	woonhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 2773	Franekereind D-024	Casper de Haan	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 2773	Franekereind 9 (D-024)	Gerrit de Haan	woonhuis

1918 - hoofdelijke omslag	bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2398

	vermeld adres	naam	beroep	vorige grondslag	huidige grondslag
	Franekereind 9	Johannes Dijkstra Jzn.	banketbakker	f. 1200	f. 1500

1935 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Franekereind 9	H. Postma	95	Arts

1940 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Franekereind 9	H. Postma	552	Arts

1947 - kenteken

bron: Tresoar (website momenteel niet beschikbaar)

kenteken

vermeld adres

naam

B-31082

Franekereind 9

Izaak Adriaan Marie van Rij

1948 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Franekereind	I.A.M. v. Rij	552	Arts

1950 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Franekereind	I.A.M. v. Rij	552	Arts

1953 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Franekereind	Gemeente en Gem. Instellingen	880	Woonh. burgem. B. Nauta

1990 - monumentenlijst	bron: Monumenten Inventarisatie Project, 1990

	adres	soort monument	score	bouwjaar
	Franekereind 9	rijksmonument 20338

terug

Naastliggers van

Franekereind 9

ten oosten

Franekereind 13

ten oosten

Franekereind 11

ten zuiden

het Franekereind

ten westen

Franekereind 7