Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Hondenstraat 3

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Hondenstraat 3	8-065 1/2	8-072	E-068	E-092a

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	8-065	Hondenstraat 3			huis

		eigenaar	wed. Claes Douwes
		gebruiker		wed. Claes Douwes
		opmerking			pauper

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	8-065	Hondenstraat 3			huis

		eigenaar	wed. Claes Douwes
		opmerking			pauper
		huurwaarde		00‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde		00‑00‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan		‑‑

1720 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 246 folio 0079v van 2 sep 1720 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Hondenstraat 3oost	Hondenstraat NZ [staat: Vijverstraat]		200‑00‑00 CG	huis

	koper door niaar	Pyter Pyters
	geniaarde koper	Sipke Pyters Stierman c.u.
	naastligger ten oosten	Jurjen Harmens
	naastligger ten zuiden	Hondenstraat [niet vermeld]
	naastligger ten westen	het huis van de erfgenamen van wijlen Simen Jansen Nauta c.s.
	naastligger ten noorden	de weduwe van Wijngaarden	kapitein
	verkoper	Rein Sickes Menalda
	verkoper	Tjeerd Cornelis Brouwer	kapitein
	verkoper	IJsbrand Hoytes	koopman te Sint Annaparochie

1729 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 247 folio 0240r van 6 mrt 1729 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Hondenstraat 3west	Hondenstraat NZ [staat: Vijverstraat]		151‑00‑00 GG	huis/ winkel

	koper	Livius Henrici Prigge, gehuwd met	kapitein Admiraliteit in Friesland
	koper	Claeske Thomas Wijngaarden
	verpachter grond	de stad Harlingen		2‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Pyter Pieters
	naastligger ten zuiden	Hondenstraat [staat: Vijverstraat]
	naastligger ten westen	Cornelis Jobs
	naastligger ten noorden	Livius Henrici Prigge, gehuwd met
	naastligger ten noorden	Claeske Thomas Wijngaarden
	verkoper q.q.	Hermanus Huber, erven van	oud lid Gedeputeerde Staten van Friesland
	verkoper q.q.	Zacharias Huber, erven van	raad Hof van Friesland
	verkoper q.q.	Georgius Huber, erven van	advocaat
	verkoper	wijlen Anna Jensma, weduwe van
	verkoper	wijlen Beernt Hiddes de Vries
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Livius Henrici Prigge oud-kapt. ter zee bij de Admiraliteit van Friesland x Claeske Tomas Wijngaarden koopt huis nz. Vijverstraat. Ten O. Pyter Pieters, ten W. Cornelis Jobs, Ten Z. die straat, ten N. de koper. Er is een winkel in. Gekocht van Hermanus Huber, oud-gedeputeerde, Jacob? Huber, Raad ord. bij het Hof van Friesland en dr. Georgius Huber, advocaat bij het Hof van Friesland, als erfgenamen van wl. Anna Jensma wv wl. kapt. Barent Hiddes de Vries.

1734 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 248 folio 0296r van 31 jan 1734 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Hondenstraat 3west	Hondenstraat NZ [staat: Vijverstraat]		231‑00‑00 GG	huis

	koper	Jan Wybes, gehuwd met	matroos op het Admiraliteitsjacht
	koper	Antie Edsgers
	verpachter grond	de stad Harlingen		4‑10‑00 CG
	grondpacht verschuldigd aan dit perceel	stalling of gorthuis van Johannis Potkast		1‑10‑00 CG
	bewoner	Hendrik Arjens c.s.
	huurder bovenkamer	Tjetske Freerks		13‑00‑00 GG
	naastligger ten oosten	medeverkoper Jetske Arjens
	naastligger ten zuiden	Hondenstraat [staat: Vijverstraat]
	naastligger ten westen	Livius Prigge	kapitein
	naastligger ten noorden	Edsger Cornelis
	verkoper van 1/4	Cornelis Arjens	oud schuitschipper
	verkoper van 1/4	meerderjarige vrijster Jetske Arjens
	verkoper van 1/4	Jan Arjens	schuitschipper
	verkoper van 1/4	Douwe Arjens	scheepstimmerman

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	8-065	Hondenstraat 3	Johannes Pieters, bestaande uit 2 personen	12‑00‑00 cg	03‑00‑00 cg
	8-065 /2	Hondenstraat 3	Jan Wybes, bestaande uit 8 personen	04‑00‑00 cg	0

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	8-065 /2	Hondenstraat 3				huis

		eigenaar	Jan Wybes
		gebruiker		Jan Wybes cum soc.
		huurwaarde			32‑04‑00 CG
		aanslag huurwaarde			05‑17‑02 CG

1768 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 257 folio 0056v van 15 mei 1768 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Hondenstraat 3oost	Vijverstraat NZ		270‑07‑00 GG	huis

	koper	Feddo van der Brug
	naastligger ten oosten	Feddo van der Brug
	naastligger ten zuiden	Vijverstraat
	naastligger ten westen	G. Luppus	commies
	naastligger ten noorden	Feddo van der Brug
	verkoper	Grietje Pyters
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Fedde v.d. Brug koopt een dwarshuis nz. Vijverstraat. (Met precieze indeling van het huis.) Ten O. en N. de koper, ten Z. de Vijverstraat, ten W. Gerard Luppus, commies. Gekocht van Grietje Pyters, vrijster, voor 270 gg.

1769 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 257 folio 0115v van 30 apr 1769 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Hondenstraat 3oost	Hondenstraat NZ [staat: Vijverstraat]		400‑00‑00 GG	dwarshuis

	koper door niaar	de heer Martinus van Scheltinga	ontvanger-generaal Admiraliteit in Friesland
	geniaarde koper	Albert Bruining	waagmeester
	geniaarde koper	Adam Roerich	kok
	naastligger ten oosten	F. van Brug
	naastligger ten zuiden	Hondenstraat [staat: Vijverstraat]
	naastligger ten westen	G. Luppus	commies
	naastligger ten noorden	F. van Brug
	verkoper	F. van Brug

1780 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 259 folio 0286ar van 10 sep 1780 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Hondenstraat 3	Hondenstraat NZ [staat: bij de Vijver]	96‑00‑00 GG	huis

	koper	Cornelis Jacobs Coster, gehuwd met
	koper	Baatje Foekes
	naastligger ten oosten	de erfgenamen van wijlen Jan Poulus
	naastligger ten zuiden	Hondenstraat [staat: straat]
	naastligger ten noorden	P. van der Straten
	naastligger ten westen	N. N.
	verkoper	Frouwkjen Jans, gehuwd met
	verkoper	Geert Hansen

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	8-072, pag. 166	Hondenstraat 3	Jan Galama	2‑00‑00 cg

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	E-068	Hondenstraat 3	Gerrit Gobertus	... 30 okt en 6 nov 1814, zv Isaac G, (gk), en Johanna van Berkel, (gk); BS huw 1814; gebruiker van wijk E-068, varensgesel, medegebruiker Gerrit Burghout wed., eigenaar is Jan Galama, 1814. ... (alles)

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	E-068	Hondenstraat 3	Jan Sipkes Galama	... eigenaar van wijk A-238, gebruiker is Ite Hendriks Bleeker, varensgesel, 1814. (GAH204); id. van wijk E-068, gebruiker is Gerrit Burghout wed., en Gerrit Gobertus, varensgesel, 1814. (GAH204); eigenaar en gebruiker ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	E-068	Hondenstraat 3	Jan Galama	Gerrit Burghout wed
	E-068	Hondenstraat 3	Jan Galama	Gerrit Gobertus	varensgesel

1823 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 51012 (notaris Jacob Hanekuyk) repertoire nr. 39 en 45 van 23 apr 1823

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	E-068	Hondenstraat 3		provisionele en finale toewijzing	fl. 160	huis E-068

		verkoper	Aafke Ottes Overdijk
		verkoper	Berend Omans
		verkoper	Sybrand Lases Spannenburg
		koper	Dirk Hiddes de Vries

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 1179	Hondenstraat 3	Anneus Wygers Harmens	boterkoper	Harlingen	huis en erf (430 m²)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	E-068	Hondenstraat 3	Dirk W Berduin	oud 49 jaar, geb Joure en wonende te HRL. 1839, werkman, wijk E-068; VT1839

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	E-068	Hondenstraat 3	Grietje Simons van Geit	... HRL 1802, BS huw 1833, ovl 1854, bev.reg. HRL 1851 wijk E-077; oud 36 jaar, geb en wonende te HRL. wijk E-068; VT1839; geb 31(!) nov 1786, ged 9 jan 1787 Grote Kerk HRL, dv Simon van Geit en Janneke ... (alles)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	E-068	Hondenstraat 3	Wendeltje Gerrits Oudeboon	... BS ovl 1855; bev.reg. HRL 1851 wijk E-249, wijk H-209; oud 51 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, wijk E-068; ... (alles)

1839 - volkstelling		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2054, "Volkstellingregister, 1839"

	vermeld als	straat	bewoner	leeftijd	beroep	geboorteplaats	geslacht, religie, huwelijkse status
	E-068	Zuiderhaven	Dirk W Berduin	49 j	werkman	Joure	gezin 1, m, protestant, gehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Wendeltie Oudeboon	51 j		Harlingen	gezin 1, v, protestant, gehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Zwaan Berduin	27 j	panbakker	Leiden	gezin 1, m, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Wytse Berduin	18 j		Harlingen	gezin 1, m, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Simon Berduin	15 j		Harlingen	gezin 1, m, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Antie Berduin	12 j		Harlingen	gezin 1, v, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Tjepke van der Meer	42 j	werkman	Arum	gezin 2, m, protestant, gehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Grietje van der Geit	36 j		Harlingen	gezin 2, v, protestant, gehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Symon van der Meer	15 j		Harlingen	gezin 2, m, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Hendrik van der Meer	12 j		Harlingen	gezin 2, m, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Tjepke van der Meer	4 j		Harlingen	gezin 2, m, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Riemke van der Meer	6 j		Harlingen	gezin 2, v, protestant, ongehuwd
	E-068	Zuiderhaven	Janneke van der Meer	1 j		Harlingen	gezin 2, v, protestant, ongehuwd

1841 - personele belasting

	vermeld als	adres	naam	grondslag	huurwaarde	deuren en vensters	haardsteden	mobilair
	Sectie A nr. 1179	Hondenstraat 3	aneus w harmens	275 gl.	13.00 gl.	18.000 gl.	20.00 gl.	22.00 gl.

1842 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7013 aktenr. Ongenummerd, juli (filmnr. 118)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	E-068	Hondenstraat 3	Tjepke Douwes van der Meer, overleden op 30 juni 1842	6 jr, overleden Vijverstraat E 68. (Certificaat van onvermogen nr. 43) Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1848 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7019 aktenr. Ongenummerd, februari (filmnr. 120)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	E-068	Hondenstraat 3	Roelof Sikkes Nauta, overleden op 19 februari 1848	(Certificaat van onvermogen), 2 mnd (geboren 28/11/1847), overleden Vijverstraat E 68. Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	E-068	Hondenstraat 3	Hidde de Vries	... (gk), kalkbrander, zv Dirk dV, en Wemeltje Dirks de Wit; BS geb en ovl 1879, bev.reg. HRL 1851 wijk E-068; oud 34 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, wijk E-059; ... (alles)

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1179	Groote Breedeplaats E-061	Annaeus Harmens	woonhuis
	Sectie A nr. 1179	Hondenstraat E-067	Annaeus Harmens	achterhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1179	Grote Breedeplaats E-053	Anneus Harmens	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 4842	Hondenstraat 3 (E-092)	Pieter Westerhuis	woonhuis

1918 - hoofdelijke omslag	bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2398

	vermeld adres	naam	beroep	vorige grondslag	huidige grondslag
	Hondenstraat 3	Germen Tigchelaar	bootwerker	f. 600	f. 600
	Hondenstraat 3	Rein Tigchelaar	werkman	f. 500	f. 500

1990 - monumentenlijst	bron: Monumenten Inventarisatie Project, 1990

	adres	soort monument	score	bouwjaar
	Hondenstraat 3	beeldbepalend pand	7 van 10

terug

1625 - proclamatieboek

bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 231 folio 0093r van 17 dec 1625 (exacte ligging vrij zeker)

Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

Bij de verkoop van (geschat adres) Hondenstraat 1, een perceel ten westen van dit perceel, wordt genoemd als

naastligger ten oosten

de schuur van dr. Piphron