Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Noorderhaven 85

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Noorderhaven 85	1-144	1-215	A-047	A-044

1603 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 228 folio 0379r van 27 nov 1603 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ [niet vermeld]		2987‑14‑00 CG	groot huis, klein achterhuis en houtstek in de 32e en 33e plaats van de eerste loting

	koper	Pieter Pieters, gehuwd met
	koper	Janneke Huytes
	naastligger ten oosten	Feycke Joostes
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven [staat: Havenstraat]
	naastligger ten westen	Bildtstraat
	naastligger ten noorden	Joucke Piers
	verkoper	Jacob van Loo	deurwaarder kantoor van Friesland
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Pieter Pieters x Janneken Huytes kopen een groot huis en een klein huisje daer aen dependerende, en het houtstek in de 32e en 33e plaats der havengenoten eerste lootinge, strekkende van voren van de Havenstraat tot achter aan Joucke Piers huis. Ten O. Feycke Joostes, ten N. Joucke Piers, ten W. de Bildstraat. Grondpacht niet genoemd. Gekocht van Jacob van Loo, deurwaerder vant contoire van Vrieslandt, voor 2987 GG 14 st.

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	1-144	Noorderhaven 85				huis

		eigenaar	Jan Harings
		gebruiker		wed. Feite Jans
		huurwaarde			50‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			10‑00‑00 CG

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	1-144	Noorderhaven 85				huis

		eigenaar	Jan Harings
		gebruiker		wed. Feite Jans
		huurwaarde			50‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			10‑00‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan			26‑7‑1720

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	1-144	Noorderhaven 85				huis

		eigenaar	wed. Jan Harings
		gebruiker		Dieuke Bentes
		huurwaarde			50‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			08‑06‑08 CG

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	1-144	Noorderhaven 85				huis

		eigenaar	erven Jan Harings
		gebruiker		wed. Jarig Minnes
		huurwaarde			54‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			09‑00‑00 CG

1738 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 249 folio 0283r van 16 nov 1738 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ bij de Raadhuisbrug		960‑00‑00 GG	huis

	koper	Jan Jacobs Kuik, gehuwd met	mr. bakker		de Drie Kaarsen
	koper	Yefke Akker
	huurder	de weduwe van Jarig Minnes		65‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Jan Jacobs Kuik	mr. bakker
	naastligger ten oosten	Yefke Akker
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven
	naastligger ten westen	eigenaars van de suikerrafinaderij
	naastligger ten noorden	eigenaars van de suikerrafinaderij
	verkoper van 1/5	Roelof Bentes	koopman te Rotterdam
	verkoper van 1/5	Bente Bentes	kantoorknecht te Hoorn
	verkoper van 1/5	huisman Bente Walings	onder Sint Annaparochie
	verkoper van 1/5	Hinke Wybes Backer, met approbatie van haar vader
	verkoper q.q.	Wybe Feddes Backer
	verkoper van 1/20	Gerben Johannis, erfgenaam van	mr. schoenmaker
	erflater	wijlen Antie Jans
	verkoper q.q.	Gerben Johannis, curator over de kinderen	mr. schoenmaker
	verkoper van 1/20	Berber Jans, en
	verkoper van 1/20	Lijsbet Jans
	verkoper van 1/20	Janke Jans, gehuwd met
	verkoper van 1/20	Romke Wassenaar	mr. verver en glasmaker
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jan Jacobs Kuik, mr. bakker x Yefke Akker koopt huis 'de 3 kaarsen'. (Met een beschrijving en veel bedingen). Ten O. de koper, ten W. en N. de suikerraffinaderij, ten Z. de straat en haven. Gekocht van Roelof Bentes te R'dam voor 1/5, Bente Bentes te Hoorn voor 1/5, Bente Walings te Sint Annapar. voor 1/5, Hinke Wybes Backer, dr. van Wybe Feddes Backer voor 1/5 en anderen tezamen voor 1/5.

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	1-144	Noorderhaven 85	Jan Kuyck, bestaande uit 2 personen	05‑00‑00 cg	03‑00‑00 cg

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	1-144	Noorderhaven 85				huis

		eigenaar	Jan Kuyk
		gebruiker		Christiaen Burman
		huurwaarde			34‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			06‑03‑10 CG

1747 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 251 folio 0170r van 19 feb 1747 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ bij de Raadhuisbrug		540‑00‑00 GG	huis

	koper	Jacob Lourens	koopman		de Drie Kaarsen
	naastligger ten oosten	Jan Harmens Speltje
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven
	naastligger ten westen	de eigenaars van de suikerraffinaderij
	naastligger ten noorden	de eigenaars van de suikerraffinaderij
	verkoper	Jan Jacobs Kuyk, gehuwd met	mr. bakker
	verkoper	Yffke Acker
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jacob Lourens koopt huis 'de 3 Kaarsen'. Ten O. Jan Speltie, ten W. en N. de eigenaren v.d. suikerraffinaderij, ten Z. de straat en haven. Gekocht van Jan Jacobs Kuyk, mr. bakker x Yffke Acker.

1749 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 252 folio 0001r van 29 jun 1749 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ bij de Raadhuisbrug		602‑00‑00 GG	huis

	koper	vroedsman Dirk Wynia			de Drie Kaarsen
	naastligger ten oosten	Jan Harmens Speltie
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven
	naastligger ten westen	de eigenaars van de suikerraffinaderij
	naastligger ten noorden	de eigenaars van de suikerraffinaderij
	verkoper	Jacob Lourens	koopman
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Dirk Wynia, mede-vroedschap, koopt heerlijk en wel ter nering staand huis aan de noordkant van de Noorderhaven omtrent de Raadhuisbrug, 'de drie kaarsen' genaamd, alwaar vele jaren met goed succes winkelneringe is gedaan. Bewoond door de verkoper. Geen grondpacht. Ten O. Jan Harmens Speltie, ten Z. de straat en haven, ten W. en N. de eigenaars der suikerraffineerderij. Gekocht van Jacob Lourens, koopman, voor 602 gg.

1753 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 253 folio 0058v van 25 feb 1753 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ bij de Raadhuisbrug		510‑21‑00 GG	huis

	koper door niaar	Jan Harmens Speltje	beurtschipper		de Drie Kaarsen
	geniaarde koper	Pyter Lensius, gehuwd met	mr. chirurgijn
	geniaarde koper	Trijntie Symons Persijn
	huurder	Minne Feddes c.u.		50‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Jan Harmens Speltje
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven
	naastligger ten westen	de eigenaren van de suikerraffinaderij
	naastligger ten noorden	de eigenaren van de suikerraffinaderij
	verkoper	Rein Sytses Winia	mr. koperslager te Drachten
	verkoper	Trijntie Sytses Winia, gehuwd met	te Gorredijk
	verkoper	Tjesse Sterringa	opzichter bij de molen te Gorredijk
	verkoper q.q.	Lieuwe Hiddes, curator	mr. slager
	verkoper q.q.	Minne Blok, curatoren over	koopman
	verkoper	Gepke Dirks, weduwe van
	verkoper	wijlen vroedsman Dirk Winia
	verkoper q.q.	burgemeester Louwrens Tabes, curator
	verkoper q.q.	Pyter Keimpes de Jong, curatoren over	koopman
	verkoper	Trijntie Jans, nagelaten dochter van
	erflater	wijlen Jan Sytses Backer, gehuwd met
	erflater	wijlen Hotske Andrys de Boer
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jan Harmens Speltie, beurtschipper, koopt, na niaar ratione vicinitatis tegen Pyter Lensius, het huis 'de 3 Kaarsen'. Ten O. de koper zelf, ten W. en N. de suikerraff., ten Z. de straat en haven. Gekocht van erven Dirk Winia, voor 510 gg.

1777 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 259 folio 0091v van 11 dec 1777 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ		600‑00‑00 CG	huis

	koper door niaar	vroedschap Augustinus Mokkema
	geniaarde koper	Jan Tobias, gehuwd met	schipper op Deventer
	geniaarde koper	Grietie Andries
	naastligger ten oosten	Pier Akkringa
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven
	naastligger ten westen	eigenaars van de suikerrafinaderij
	naastligger ten noorden	eigenaars van de suikerrafinaderij
	verkoper	meerderjarige vrijster Trijntie Speltie
	verkoper	meerderjarige vrijster Grietie Speltie
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Augustinus Mockema koopt (na niaar) een huis. Ten O. Pier Akkringa, ten W. en N. de suikerraffinaderij, ten Z. de haven. Gekocht van Trijntje en Grietje Speltie.

1779 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 259 folio 166v van feb 1779 (exacte ligging vrij zeker)
	adres	samenvatting
	Noorderhaven 85	Johan Georg Hempel, mr. beeldhouwer, koopt het huis 'de 3 Kaarsen', nz. Noorderhaven, bij de Raadhuisbrug, verhuurd aan Jan Tobias, marktschipper op Deventer. Zie de acte voor de voorwaarden, mandemuren en goten etc.. Ten O. Pier Rutgers Akkringa, ten W. en N. de eigenaars van de suikerraffinaderij, ten Z. de straat en haven. Gekocht van Augustinus Mokkema, mede-vroedschap, voor 950 cg.

1779 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 259 folio 0167v van 7 feb 1779 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ bij de Raadhuisbrug		950‑00‑00 CG	huis de Drie Kaarsen

	koper	Johan Georg Hempel	mr. beeldhouwer		de Drie Kaarsen
	huurder	Jan Tobias c.u.	marktschipper op Deventer
	naastligger ten oosten	Pier Rutgers Akkringa
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven
	naastligger ten westen	eigenaars van de suikerrafinaderij
	naastligger ten noorden	eigenaars van de suikerrafinaderij
	verkoper	vroedsman Augustinus Mokkema

1780 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 259 folio 0284v van 9 jul 1780 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 85	Noorderhaven NZ bij de Raadhuisbrug		429‑00‑00 GG	huis

	koper door niaar	Jan Douwes Zeilmaker, gehuwd met			de Drie Kaarsen
	geniaarde koper	Pier Rutgers Akkringa, gehuwd met	mr. metselaar
	geniaarde koper	Dieuwke Gerryts Wiebinga
	naastligger ten oosten	Pier Rutgers Akkringa	mr. metselaar
	naastligger ten zuiden	Noorderhaven
	naastligger ten westen	de eigenaars van de suikerraffinaderij
	naastligger ten noorden	de eigenaars van de suikerraffinaderij
	verkoper	Johan Georg Hempel	mr. beeldhouwer
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jan Douwes Zeilmaker koopt, na niaar ratione vicinitatis tegen Pier Rutgers Akkringa, het huis 'de 3 Kaarsen'. Ten O. de koper, ten W. en N. de suiker raffinaderij, ten Z. de straat en haven. Gekocht van Johan Georg Hempel, voor 429 cg.

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	1-215, pag. 23	Noorderhaven 85	Jan D Zeilmaker	5‑00‑00 cg	pakhuis

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	A-047	Noorderhaven 85	Jan Douwes Zeylmaker	... wijk A-034, pakhuis, 1814. (GAH204); id. van wijk A-035, zeylmakersche, 1814. (GAH204); eigenaar van wijk A-047; gebruiker P. Minnema, pakhuis, 1814. (GAH204); eigenaar en gebruiker van wijk A-084, pakhuis, 1814. ... (alles)

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	A-047	Noorderhaven 85	Popke Minnes Minnema	... Harmens; dopen Grote Kerk HRL 1800, 1802, BS huw 1815, huw 1817, ovl 1829, ovl 1838; gebruiker van wijk A-047; eigenaar is J.D. Zeylmaker wed., pakhuis, 1814. (GAH204); eigenaar en gebruiker van wijk A-048, schipper, ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	A-047	Noorderhaven 85	J D Zeylmaker wed	P Minnema	pakhuis

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 362	Noorderhaven 85	Albert van Eeken	koopman	Harlingen	pakhuis (64 m²)

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 362	Noorderhaven A-047	Harmens & Zonen	pakhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 362	Noorderhaven A-044	Harmens & Zonen	pakhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 362	Noorderhaven 85 (A-044)	Dirk Harmens (te Leeuwarden)	pakhuis

1948 - advertentie	bron: Zeehaven Harlingen (Wyga, Enne)

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Noorderhaven 85	Bergsma	Bergsma	verfindustrie

1954 - advertentie	bron: Handel en Industrie in Harlingen (Wijga, Enne)

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Noorderhaven 85	Hoekstra		glas- en verfhandel

terug

Naastliggers van

Noorderhaven 85

ten oosten

Noorderhaven 87

ten zuiden

de Noorderhaven

ten westen

Noorderhaven 83

ten noorden

Bildtstraat 25