Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Herenwaltje 3

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Herenwaltje 3	2-074	2-101	B-090	B-087

1621 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 230 folio 0280r van 2 jun 1621 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Herenwaltje 3	Herenwaltje OZ [staat: bij de drie pijpen]	254‑00‑00 CG	kamer

	koper	Berent Romckes
	naastligger ten oosten	Claeske, weduwe van
	naastligger ten oosten	wijlen Jan Pieters
	naastligger ten zuiden	Claeske, weduwe van
	naastligger ten zuiden	wijlen Jan Pieters
	naastligger ten westen	Herenwaltje [staat: straat en diept]
	naastligger ten noorden	Goytyen Jacobs
	verkoper	Toenis Arians, gehuwd met
	verkoper	Impck Sickes

1702 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 244 folio 0158r van 22 jan 1702 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Herenwaltje 3	Zoutsloot bij de drie pijpen		53‑00‑00 GG	huis

	koper	Arjen Jansen Cramer, gehuwd met
	koper	Gryttie Willems
	huurder	Pytter Gerbens
	naastligger ten oosten	de hof van Reiner Gijsberts Fontein	te Toutenburg onder Rijperkerk
	naastligger ten zuiden	Luitjen Folkerts
	naastligger ten westen	Herenwaltje [staat: straat]
	naastligger ten noorden	Zoutsloot [staat: straat]
	verkoper	Reiner Gijsberts Fontein, gehuwd met	te Toutenburg onder Rijperkerk
	verkoper	Ybeltie Nauta

1708 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 245 folio 0059r van 22 apr 1708 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Herenwaltje 3	Herenwaltje OZ [staat: Zoutsloot bij de drie pijpen]		100‑00‑00 CG	woning

	koper door niaar	Meye Sakes	smalschipper
	geniaarde koper	Lutgerus Caspers	bontwever
	naastligger ten oosten	de hof van Jan van Leeuwen	kapitein
	naastligger ten zuiden	Meye Sakes Cramer
	naastligger ten westen	Herenwaltje [staat: straat]
	naastligger ten noorden	Zoutsloot [staat: straat]
	verkoper	Arjen Jansen Cramer

1708 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 245 folio 0072r van 4 nov 1708 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Herenwaltje 3	Herenwaltje OZ [staat: bij de drie pijpen]		114‑00‑00 CG	woning

	koper	Jorrit Dirks c.u.	smalschipper
	naastligger ten oosten	van Leeuwen	kapitein
	naastligger ten zuiden	Meje Sakes	smalschipper
	naastligger ten westen	Herenwaltje [staat: straat]
	naastligger ten noorden	Zoutsloot [staat: straat]
	verkoper	Meje Sakes	smalschipper

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-074	Herenwaltje 3

		eigenaar	Rienk Cornelis
		gebruiker		Rienk Cornelis
		huurwaarde			00‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			00‑00‑00 CG
		opmerking				pauper

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	2-074	Herenwaltje 3

		eigenaar	Rienk Cornelis
		huurwaarde		00‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde		00‑00‑00 CG
		opmerking			pauper

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-074	Herenwaltje 3				huis

		eigenaar	wed. Rienk Cornelis
		gebruiker		wed. Rienk Cornelis
		huurwaarde			00‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			00‑00‑00 CG
		opmerking				pauper

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-074	Herenwaltje 3				huis

		eigenaar	Jan Jansen
		gebruiker		Jan Jansen
		huurwaarde			13‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			02‑03‑06 CG

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	2-074	Herenwaltje 3	wed. Cornelis Geerts, bestaande uit 1 persoon	01‑00‑00 cg	0

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	2-074	Herenwaltje 3				huis

		eigenaar	Meye Harmens
		gebruiker		wed. Cornelis Geerts
		huurwaarde			16‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			02‑18‑02 CG

1780 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 259 folio 0255r van 30 jan 1780 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Herenwaltje 3	Herenwaltje OZ [staat: Zoutsloot op de hoek bij het brugje bij de oliemolen]		60‑21‑00 GG	woning

	koper	Wybren Broers	timmerman
	bewoner	Age Sybes c.u.
	naastligger ten oosten	burgemeester Barend van der Meulen c.s.
	naastligger ten zuiden	Rinse Wopkes	stadsbierdrager
	naastligger ten westen	Herenwaltje [staat: straat]
	naastligger ten noorden	Zoutsloot
	verkoper	de stad Harlingen: huiszittende armen

1782 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 260 folio 0202r van 24 feb 1782 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Herenwaltje 3	Zoutsloot ZZ op de hoek bij het brugje bij de oliemolen		140‑00‑00 CG	huis

	koper	Hein Wybrens	mr. metselaar
	huurder	IJsbrand Gonggrijp	oud bakker
	naastligger ten oosten	burgemeester B. van der Meulen
	naastligger ten zuiden	Rinse Wopkes	stadsbierdrager
	naastligger ten westen	Herenwaltje [staat: Zoutsloot en straat]
	naastligger ten noorden	Zoutsloot
	verkoper	Wybren Broers	timmerman
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Heere Wybrens, mr. metzelaar, koopt huis aan de Zoutsloot op de hoek bij het brugje bij de olymoolen, bewoond door IJsbrand Gonggrijp, oud bakker, c.u. Geen grondpacht. Ten O. burgemeester B. van der Meulen c.s., ten Z. Rinse Wopkes, stads bierdrager, ten W. en N. de straat en Zoutsloot. Gekocht van Wybren Broers, timmerman, 140 cg.

1801 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 265 folio 0284v van 18 jan 1801 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Herenwaltje 3	Herenwaltje OZ [staat: Zoutsloot bij het blauw panhuis]		300‑00‑00 CG	huis

	koper	Tjerk van Benthem, gehuwd met			het Blauwe Panhuis
	koper	Sytske Vlasbloem
	naastligger ten oosten	dr. J. Alberda
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	Herenwaltje [staat: Zoutsloot]
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Pieter Johannes, gehuwd met	arbeider
	verkoper	Gepke Klaazes

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	2-101, pag. 36	Herenwaltje 3	T van Benthem	0‑10‑00 cg

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	B-090	Herenwaltje 3	Rienk Wybes de Boer	... dB geb 27 dec 1795Harl; BS ovl 1827; 1831 overlijdens, ovl 1832, ovl 1837, ovl 1861; gebruiker van wijk B-090, varensgesel; eigenaar is wed. T. van Benthem, 1814. ... (alles)

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	B-090	Herenwaltje 3	Tjerk van Benthem	... zaake schrijf- en schoolbehoeften, 3 jun 1794 quit. no. 18; (GAH1126); wed. T. v. B. eigenaar van wijk B-090; gebruiker is Rienk Wybes de Boer, varensgesel, 114. (GAH204); id. van wijk B-112; gebruiker Rients Dirk ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	B-090	Herenwaltje 3	T van Benthem wed	Rienk Wybes de Boer	varensgesel

1819 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7001 aktenr. 116 (filmnr. 115)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	B-090	Herenwaltje 3	Christiaan Pieters de Bruin, overleden op 28 april 1819	scheepstimmerman (Schritsen F 134), gehuwd, geen kinderen, broer van Pier, touwslager, Annegje (vrouw van Rienk Wybes de Boer, varensgezel Zoursloot B 90), wijlen Rein Pieters de Bruin (vader van afwezige Meinse, schoenmaker en Rienk Reins de Bruin, sjouwerman, beide te Stavoren). Er behoorde onroerend goed tot de nalatenschap.

1825 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 51014 (notaris Jacob Hanekuyk) repertoire nr. 4 van 12 jan 1825

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	B-090	Herenwaltje 3		finale toewijzing	fl. 17	huis B-090

		verkoper	Akke Huites
		verkoper	Jan Klaver
		verkoper	Wyger Harmens
		verkoper	Baukje IJzenbeek
		verkoper	Claas IJzenbeek
		verkoper	Albertus Rasschen
		koper	Hendrikus Oorthuis

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 201	Herenwaltje 3	Henricus Barends Oorthuis	timmerknegt	Harlingen	huis (72 m²)

1835 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7009 aktenr. 31 (filmnr. 117)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	B-090	Herenwaltje 3	Minne Hendricus Oorthuis, overleden op 29 november 1835	4 mnd, zoon van Hendricus B. Oorthuis, timmermansknecht (Zoutsloot B 90) en Jetske Valderpoort, broer van minderjarige Neeltje, Barend, Poppe, Douwe, Jan en Beitske Hendricus Oorthuis. Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1838 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7010 aktenr. 229b (filmnr. 117)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	B-090	Herenwaltje 3	Jetske Valderpoort, overleden op 25 januari 1838	vrouw van Hendricus Oorthuis, timmermansknecht Zoutsloot B 90, moeder van minderjarige Neeltje, Barend, Poppe, Douwe, Jan en Beitske Hendricus Oorthuis. Er behoorde onroerend goed tot de nalatenschap.

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	B-090	Herenwaltje 3	Hendericus Oorthuis	... wijk B-098, wijk E-278, supp wijk G-437; oud 52 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, huistimmerman, wijk B-090; VT1839; H.B.O. eigenaar van perceel nr. 201 te HRL, timmerknegt, woonplaats HRL, legger nr. 502, huis, 72 ... (alles)

1839 - volkstelling		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2054, "Volkstellingregister, 1839"

	vermeld als	straat	bewoner	leeftijd	beroep	geboorteplaats	geslacht, religie, huwelijkse status
	B-090	Zoutsloot	Henderikus Oorthuis	52 j	huistimmerman	Harlingen	m, protestant, weduwnaar
	B-090	Zoutsloot	Barend Oorthuis	17 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	B-090	Zoutsloot	Poppe Oorthuis	14 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	B-090	Zoutsloot	Douwe Oorthuis	12 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	B-090	Zoutsloot	Jan Oorthuis	10 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	B-090	Zoutsloot	Neeltie Oorthuis	18 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd
	B-090	Zoutsloot	Beytske Oorthuis	7 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 201	Zoutsloot B-090	Foppe Plantenga	woonhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 201	Heerenwaltje B-087	Foppe Plantenga	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 4597	Herenwaltje 3 (B-087)	erv. Foppe W. Plantinga	woonhuis

1928 - adresboek	bron: Tresoar, "Algemeen Adresboek van de Provincie Friesland", ca. 1928

	vermeld adres	naam	beroep
	Heerenwaltje 3	K. v/d Hoek	stalhoudersknecht
	Heerenwaltje 3a	R. van Kammen	matroos

terug

Naastliggers van

Herenwaltje 3

ten oosten

de Wortelstraat

ten zuiden

Herenwaltje 5

ten westen

het Herenwaltje

ten noorden

Herenwaltje 1