Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Sint Jacobstraat 9

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Sint Jacobstraat 9	7-004 1/2	7-005	C-111	C-104

1620 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 230 folio 0250v van 26 nov 1620 (exacte ligging niet zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat [staat: Katterug]		30‑00‑00 GG	huis

	koper	Wopke Jansen	bezemmaker
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	Barbara, weduwe van
	naastligger ten zuiden	wijlen Sioerdt
	naastligger ten westen*	Martyen	vlasster
	naastligger ten noorden	Trijn, weduwe van
	naastligger ten noorden	wijlen Pieter Sannes
	verkoper	Margareta Hieronimi

1643 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 235 folio 0069v van 23 apr 1643 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat	400‑00‑00 GG	dwarskamer

	koper	mr. Atse Harmens, gehuwd met
	koper	Antie Beerns
	naastligger ten oosten	de plaats van Sierck Feddes
	naastligger ten zuiden	Gosse Jans
	naastligger ten westen	de kopers Atse Harmens c.u.
	naastligger ten noorden	Hendrick Jans
	verkoper	Lijsbet Jelmers, weduwe van
	verkoper	wijlen burgemeester Ruerd Merckes

1651 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 236 folio 0162r van 15 feb 1651 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat [staat: Katterug] achter het huis van Hendrick mesmaker en Jantien Boeles	340‑00‑00 GG	kamer en loods

	koper	Jacob Gerryts
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Feyke Martens
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jacob Gerryts koopt een kamer en loods achter het huis van mesmaker Hendrik [Jansen] en Jantien Boeles in de Catterugh. Vrije doorgang naar de vallaten. Geen grondpacht. Gekocht van Feyke Martens voor 340 gg.

1660 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 238 folio 0038v van 11 mrt 1660 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat WZ [staat: naast het huis waar de IJseren Man uithangt]		300‑00‑00 CG	1/2 dwarshuis met een ledige plaats ten oosten

	koper	Tierck Hiddes, gehuwd met	grootschipper
	koper	Nanneke Atses
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	burgemeester Bontekoe
	naastligger ten zuiden	de weduwe van Wobbe Tiaerds
	naastligger ten zuiden	Gosse Jansen
	naastligger ten westen	het huis genaamd de IJseren Man			de IJzeren Man
	naastligger ten noorden	het huis van Hendrick Jansen*	mesmaker
	naastligger ten noorden	de weduwe van Sierck Feddes
	verkoper	Tiallingh Rinties	wijdschipper
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Tierck Hiddes, grootschipper x Nanneke Atses koopt 1/2 van een dwarshuis met een ledige plaets ten O., bij 'de IJzeren man'. Het was eerder van Pieter Minnes Loenen. Ten O. die ledige plaets, ten W. het huis 'de IJzeren man', ten Z. de burgemeester Bontekoe wv Wobbe Tjaerds en Gosse Jansen, ten N. het huis van mesmaker Hendrick [Jansen] en wd. Sierck Feddes. Gekocht van Tiallingh Rinties, wydtschipper, voor 300 cg.

1667 - inventarisatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 207 folio 274r van 2 jan 1667 (de overledene woonde ten tijde van overlijden waarschijnlijk op dit adres)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	Sint Jacobstraat 9
		Tierck Hiddes de Fries, gehuwd met	luitenant-admiraal Admiraliteit
		Nanneke Atzes
	requirant	dr. Franciscus Canter, geauthoriseerde curator
	requirant	Barent Hiddes de Fries, geauthoriseerde curatoren over	kapitein Admiraliteit
		de drie nagelaten weeskinderen van wijlen Tierck Hiddes de Fries, gehuwd met	luitenant-admiraal Admiraliteit
		Nanneke Atzes
		Gerryt Sybrants, aangever	dienstknecht
		Antie Andries, aangever	dienstmaagd
	inleiding bij de boedelinventarisatie	[0274r] Inventarisatie ten overstane van de burgemeesteren Bartel Kleijsen Lantingh ende Jan Knijff bij 't Edele Gerechte der Stadt Harlingen in desen verordineerde commissarien, geadsocieert met dr. Dominico Wringer secretaris, gedaen zoo volght In 't sterffhuijs van de heer Tierck Hiddes de Fries in leven Luitenant Admirael ter zee van Frieslant ende Nanneke Atzes, in tijden echteluijden alhier, van alle de goederen, uit en inschulden, aldaer bevonden ende bij de welgedachte overledenen metter doot ontruimt ende nagelaaten. Alles geschiet ten versoeke van de heer dr. Fransiscus Canter, raad ende advocaet fiscael in 't Collegie ter Admiraliteit, alhier residerende, ende den Edele Barent Hiddes de Fries captein in dienst van 't welgemelte Collegie, als bij desen Gerechte geauthoriseerde tutoren ende curatoren [0274v] over de drie naagelaetene weeskinderen van opgedachte echteluijden, zijnde de aengevinge der mobilia gedaen bij Gerryt Sybbrants, als dienstknecht, ende Antie Andries, als dienstmaeght, het sterffhuijs gefrequenteert hebbende, na belofte van sulcks, na hen beste kennisse, in alle getrouwigheit te sullen doen in handen van de mede-commissaris Lanthingh gepraesteert. Actum den 2e January 1667.
	de boedelinventarisatie	klik hier voor de inventaris

1682 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 241 folio 0211v van 14 mei 1682 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat [staat: achter het huis van oud burgemeester Luidinga in de Katterug]		50‑00‑00 CG	1/2 vervallen kamer

	koper	Symon Cornelis
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden*	wijlen Gosse Jansen
	naastligger ten westen*	oud burgemeester Hendrick Coenraedts Luidinga
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Barendt Hiddes de Vries	kapitein

1682 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 241 folio 0216r van 3 sep 1682 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een eerste wandelkoop. Een wandelkoop is eigenlijk een ruil en er komt normaliter geen geld aan te pas. De koopsom is daarom nul en een mooie bijkomstigheid daarvan is dat er geen belasting over de koopsom betaald hoeft te worden. Als de twee ruilobjecten erg in waarde verschillen vindt er verplicht taxatie plaats en wordt het verschil verrekend als een zgn. toehaak, een geschenk.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat OZ [staat: achter oud burgemeester Hendrick Coenraadts huis in de Katterug]		0‑00‑00 GG	dwarshuis

	aanhandelaar	Gijsbert Jansen	zeemtouwer
	toehaak	20-00-00 GG als toehaak op het verwandelde
	naastligger ten westen	oud burgemeester Hendrick Coenraedts
	naastligger ten oosten	de erfgenamen van wijlen Willem Hendricks
	naastligger ten zuiden	Jan Gossis
	naastligger ten noorden	Jan	wagenmaker
	verwandelaar	Symen Cornelis	mr. schoenmaker

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	7-004	Sint Jacobstraat 9				huis

		eigenaar	wed. dr. Ludinga
		gebruiker		Dirk Christiaens
		huurwaarde			24‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			04‑16‑00 CG

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	7-004	Sint Jacobstraat 9				huis

		eigenaar	wed. dr. Ludinga
		gebruiker		Dirk Christiaens
		huurwaarde			24‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			04‑16‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan			20‑6‑1720
		opmerking				1720 den 20 juny van dr luidenga wed voor 1/2 ontfang 2-8-0
		aansl. huurw. voldaan			21‑6‑1720
		opmerking				den 21 juny nog voor 1/2 betaelt 2-8-0

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	7-004	Sint Jacobstraat 9	Christiaen Dirks, bestaande uit 4 personen	06‑00‑00 cg	02‑00‑00 cg

1783 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 261 folio 0021r van 19 jan 1783 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat, ingaande in de steeg naast het huis van Jan Jochems [staat: Sint Jacobistraat of Katrug]		193‑07‑00 GG	huis

	koper door niaar	Jan Jochgums, gehuwd met
	koper	Antje Jans
	geniaarde koper	Uiltje Dirks	timmermansknecht
	huurder	Jan van de Poll		25‑00‑00 GG
	naastligger ten oosten	de weduwe van Albert Dirks
	naastligger ten zuiden	Claas Christiaans	mr. kleermaker
	naastligger ten westen	Jan Jochems
	naastligger ten noorden	Arend Baksma
	verkoper	Bae Brouwer, vader en voorstander van	koopman te Franeker
	verkoper	Jan Brouwer, erfgenaam van zijn grootvader	te Amsterdam
	erflater	wijlen Otte S. Salverda	koopman

1787 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 262 folio 0186r van 4 mrt 1787 (het 2e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Sint Jacobstraat 9	Sint Jacobstraat OZ of zgn. Katterug		506‑00‑00 GG	huis

	koper	luitenant Yege Fokkes Visser	mr. ijzersmid
	huurder	Cornelis Aukes c.u.		26‑00‑00 GG
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	Jan Jochums van der Veen	winkelier
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Jan Jochums van der Veen	winkelier

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	7-005, pag. 142	Sint Jacobstraat 9	Yge Visser	1‑00‑00 cg	huis

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	C-111	Sint Jacobstraat 9	Reinder Jans Beidschat	... ovl 1835, ovl 1844; eigenaar en gebruiker van wijk C-110; stal en wagenhuis, 1814. (GAH204); id. van wijk C-111, 1814. (GAH204); geb 4 jan 1777, ged 4 feb 1777 Grote Kerk HRL, zv Jan Teunis Beitschat en Ruurdje ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	C-111	Sint Jacobstraat 9	Reinder Beidschat

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 640	Sint Jacobstraat 9	wed. Frans Hendriks Fluks	(grofsmid)	Harlingen	huis en erf (42 m²)

1849 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 51027 (notaris Jacob Hanekuyk) repertoire nr. 79 van 17 dec 1849

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	C-111	Sint Jacobstraat 9		koopakte	fl. 550	pakhuis in de Sint Jacobsstraat C-110 en huis C-111

		verkoper	Henderikus Fluks
		koper	Meinte Heerts Tigchelaar

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	C-111	Sint Jacobstraat 9	Sybren Goris van Smeden	... hoef- en grofsmid. zv Goris Sijbrens vS, en Jetske Abels BS huw 1826, ovl 1855, bev.reg. HRL 1851 wijk C-111; oud 41 jaar, geb Franeker en wonende te HRL. 1839, hoef- en grofsmid. wijk C-105; ... (alles)

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	C-111	Sint Jacobstraat 9	Teetske Walles Visser	... wonende te HRL, dv Walle Hendriks V, en Wijpkjen Jacobs; BS huw 1826, ovl 1857, bev.reg. HRL 1851 wijk C-111; oud 36 jaar, geb Heerenveen en wonende te HRL. 1839, wijk C-105; ... (alles)

1851 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7021 aktenr. 2223 (filmnr. 120/121)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	C-111	Sint Jacobstraat 9	Laurentius Willems Drost, overleden op 2 juli 1851	geboren 20/4/1851, zoon van Willem Drost, grofsmid (St. Jacobistraat C 111) en Paulina Nak, broer van minderjarige Johannes Willems Drost. Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 640	Sint Jacobstraat C-111	erv. Meinte H. Tigchelaar	woonhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 640	Sint Jacobstraat C-104	Cornelis van der Schoot	woonhuis

1895 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 49096 (notaris Auke Hermanus van Kleffens) repertoire nr. 974 van 26 jun 1895

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	C-104	Sint Jacobstraat 9		boedelscheiding	fl. 3500	winkelhuis met erf in de Sint Jacobstraat C-103 en pakhuis C-104 sectie A-639 en A-640

		erflater	wijlen Cornelis van der Schoot
		verkrijger	mejuffrouw Jantje Metzelaar

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 640	Sint Jacobstraat 9 (C-104)	Jantje Metzelaar (wed. C. v.d. Schoot)	pakhuis

terug

Naastliggers van

Sint Jacobstraat 9

ten zuiden

Sint Jacobstraat 11

ten westen

de Sint Jacobstraat

ten noorden

Sint Jacobstraat 7