Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Nieuwstraat 10

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Nieuwstraat 10	(niet bekend)	(niet bekend)	D-103	D-147
	Nieuwstraat 12	(niet bekend)	(niet bekend)	D-103	D-146

1704 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 244 folio 0250r van 6 apr 1704 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ [staat: nieuwe straat]		15‑00‑00 CG	schuur

	koper door niaar	Johan Douwes
	verpachter grond	de stad Harlingen		0‑14‑00 CG
	geniaarde koper	Ulbe Hendrix	mr. gortmaker
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat [staat: straat]
	naastligger ten zuiden	de weduwe van Tjebbe Herkes
	naastligger ten westen	Johan Douwes
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper	de Gereformeerde Gemeente: diaconie

1728 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 247 folio 0107r van 11 apr 1728 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 [staat: einde Nieuwe straat]	42‑00‑00 CG	stal

	koper	Christiaan Claeses, gehuwd met
	koper	Yebbeltje Luitens
	verpachter grond	de stad Harlingen	0‑14‑00 CG
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat [staat: Nieuwe straat]
	naastligger ten zuiden	Harke Tjebbes
	naastligger ten westen	de erfgenamen van wijlen Johan Douwes
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper	Gerryt Andries
	verkoper	Wellemoet Johans

1742 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 250 folio 0217v van 28 jan 1742 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 aan het einde bij de Franekerpoort		248‑00‑00 GG	stal en wagenhuis

	koper	Sjoerd Talma	koopman
	verpachter grond	de stad Harlingen		0‑14‑00 CG
	huurder	Sytske Dirks
	huurder	wijlen Cristiaen Clases
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat
	naastligger ten zuiden	Gerlof Jansen
	naastligger ten westen	Berend Geersma
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper	de hypothecaire crediteuren van de verlaten boedel van Cristiaen Clases, gehuwd met	winkelier en slijper
	verkoper	Sytske Dirks

1750 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 252 folio 0087v van 11 okt 1750 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 [staat: Nieuwe straat] bij de Franekerpoort aan het einde van de		400‑00‑00 CG	stal en wagenhuis

	koper	Pyter Zaakes, gehuwd met	mr. brouwer
	koper	Eelkien Willems
	verpachter grond	de stad Harlingen		0‑14‑00 CG
	naastligger ten oosten	Nieuwe straat
	naastligger ten zuiden	voormalig huis van Gerloff Jansen
	naastligger ten westen	de weduwe van Beernt Geersma
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Zytske Dirx, weduwe van
	verkoper	wijlen Christiaan Claases	sleper
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Pieter Zaakes, mr. brouwer x Eelkjen Willems kopen stalling en wagenhuis c.a. op het eind van de Nieuwe straat omtrent de Franekerpoort. Grondpacht 14 st. Ten O. de Nieuwe straat, ten Z. Gerloff Jansz geweesen huis, ten W. Beernt Geersma wd. Gekocht van Sjoerd Talma, destillateur, als lasthebber van Zijtske Dirx, laatst wd. van wl. Christiaan Claases, sleeper, voor 400 cg.

1755 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 253 folio 0243v van 7 dec 1755 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 [staat: bij de Franekerpoortsdwinger]		500‑00‑00 CG	huis bestaande uit een paardenstal en kamer

	koper	Douwe Pieters Mazet	trekveerschipper
	verpachter grond	de stad Harlingen		0‑14‑00 CG
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper	Pytter Zakes, gehuwd met	mr. brouwer te Dokkum
	verkoper	Eelkjen Willems	te Dokkum

1769 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 257 folio 0109r van 2 apr 1769 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 [staat: in de Franekerspoortsdwinger in de Nijestraat]		170‑00‑00 GG	stal

	koper	burgervaandrig Auke Jans Faber	mr. ijzersmid
	huurder	Bouwe Jurres		24‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat [staat: Nijestraat]
	naastligger ten zuiden	Gerryt Hulscher
	naastligger ten westen	Sybrand F. Kamsma
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper	burgemeester Hendrik Schaaff, grootvader van
	erflater	Geertje Sybrands Talma, en
	erflater	Aafke Sybrands Talma

1772 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 258 folio 0043r van 27 sep 1772 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 bij de Franekerpoortsdwinger		130‑00‑00 GG	dubbele ijzersmederij

	koper	vroedsman Johannes Ruitinga
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat
	naastligger ten zuiden	de weduwe van G. Hulscher
	naastligger ten westen	Sybrand Camsma
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper q.q.	burgervaandrig Sicco Rienstra, geauthoriseerde curator over	procureur postulant
	verkoper	de geabandonneerde boedel van Auke Jans, gehuwd met
	verkoper	Hylkje Abbes Kuiper

1780 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 259 folio 0261v van 12 mrt 1780 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 [staat: Nieuwestraat]		135‑00‑00 GG	wagenhuis

	koper	Bente van der Ley	koopman
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat [staat: straat]
	naastligger ten zuiden	de erfgenamen van wijlen Minne Abes Faber
	naastligger ten westen	Sybrand Kamsma
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper	Ytie Leverland, weduwe van
	verkoper	wijlen vroedsman Johannes Ruitinga

1788 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 263 folio 0028r van 14 sep 1788 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een eerste verkoop per decreet. Meestal vind je hierna een tweede verkoop per decreet, maar niet altijd is dit nauwkeurig geregistreerd. Verkoop per decreet gebeurt na een uitspraak van het provinciaal gerechtshof, het Hof van Friesland. De reden is meestal een uitgesproken faillissement of betrokkenheid van minderjarige weeskinderen die hun kindsdeel willen of moeten verkopen. Proclamatieboeken bevatten de aankondigingen van verkoop en niet de verslaglegging, dit kan de reden zijn dat hier geen koper vermeld is en soms zelfs geen verkoper. Ook ontbreekt om deze reden vaak de (uiteindelijke) koopsom.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12 op de hoek		109‑21‑00 GG	stalling en wagenhuis

	koper	oud burgemeester Jan Tamboezer
	naastligger ten oosten	Nieuwstraat
	naastligger ten zuiden	Oene Fokkes
	naastligger ten westen	vroedsman Feike Kamsma
	naastligger ten noorden	straat
	verkoper	dr. Wybe Jacobs Hanekuik, curator
	verkoper	dr. Henricus Jans Westra, curator
	verkoper q.q.	Pieter Sjoerds Hannema, curatoren over	koopman
	verkoper	Jarig Annes van der Ley

1806 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 267 folio 0250r van 29 jun 1806 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Nieuwstraat 10	Nieuwstraat WZ 10/12	175‑00‑00 CG	stal en wagenhuis

	koper	Teunis Beydschat, gehuwd met
	koper	Martjen Hendriks Huving
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Jan Tamboezer

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	D-103	Nieuwstraat 10	Teunis Cornelis Beidschat	... Kerk HRL 1804, dopen Grote Kerk HRL 1805, 1808, BS ovl 1812, ovl 1838; eigenaar en gebruiker van wijk D-103, sjouwer, 1814. (GAH204); T.C.B. ende Martje Hendriks Huising, beide van HRL, zijnde wegens de bruid ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	D-103	Nieuwstraat 10	T Beidschat	T Beidschat	sjouwer
	D-103	Nieuwstraat 12	T Beidschat	T Beidschat	sjouwer

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 835	Nieuwstraat 10	Teunis Beitschat	sleper	Harlingen	stal (48 m²)
	Sectie A nr. 835	Nieuwstraat 12	Teunis Beitschat	sleper	Harlingen	stal (48 m²)

1840 - wijziging		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 222 achterin

	vermeld als	geschat adres	naam	woonplaats	omschrijving
	Sectie A nr. 835	Nieuwstraat 10	erven Teunis Beidschat	Harlingen	geamoveerd

1840 - wijziging		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 222 achterin

	vermeld als	geschat adres	naam	woonplaats	omschrijving
	Sectie A nr. 835	Nieuwstraat 12	erven Teunis Beidschat	Harlingen	geamoveerd

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 2233	Nieuwstraat D-103	Murk R. Lamminga	woonhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 3531	Nieuwstraat D-146	Murk Riemers Lamminga	woonhuis
	Sectie A nr. 3530	Nieuwstraat D-147	Murk Riemers Lamminga	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 3530	Nieuwstraat 10 (D-147)	Germen Monsma	woonhuis
	Sectie A nr. 3531	Nieuwstraat 12 (D-146)	Germen Monsma	woonhuis

1918 - hoofdelijke omslag	bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2398

	vermeld adres	naam	beroep	vorige grondslag	huidige grondslag
	Nieuwstraat 12	Marinus C. de Goedt	darmenbewerker	f. 600	f. 700

terug

Naastliggers van

Nieuwstraat 10

ten oosten

de Nieuwstraat

ten zuiden

Nieuwstraat 12

ten westen

Westersteeg 4

ten noorden

de Westersteeg