Harlingen, proclamaties door de Werkgroep Archiefonderzoek

Van september 2012 tot oktober 2020 zijn leden van de Werkgroep Archiefonderzoek, een werkgroep van de Vereniging Oud Harlingen, bezig geweest met het overnemen van de belangrijkste gegevens uit de 42 Proclamatieboeken van Harlingen. In deze boeken staan de verkopen van onroerend goed beschreven zoals die plaatsvonden van 1597 tot 1811. Het deel van 1606-1611 is helaas niet bewaard gebleven. De vereniging Freonen fan de Argyven yn Fryslân (FAF) heeft hiervoor welwillend de dertienduizend foto's van deze proclamatieboeken beschikbaar gesteld. We zijn ze dankbaar. Na twee en een half jaar waren zo'n zesduizend akten verwerkt. Na vier jaar waren dat er meer dan negenduizend, en na zes jaar was dat opgelopen tot over de vijftienduizend. In oktober 2020 zijn de laatste van de 18080 akten ingeleverd.

De verkopen die al aan een bepaald adres zijn toegeschreven zijn ook zichtbaar via 'Huizen -> Zoek je huis'. In onderstaande lijsten is dat adres ook zichtbaar. Een groen adres geeft aan dat het adres vrij zeker juist is. Bij niet groene adressen is dat minder zeker, maar het is hopelijk toch minstens in de buurt. Zoals altijd zijn de kolommen te sorteren door op de kolomkop te klikken, boven de tabel kan snel naar de juiste letters of de juiste pagina worden gesprongen, en door op een adres te klikken verschijnt de pagina met alle bekende gegevens van dat adres.

De verkoop van een huis moest mondeling worden aangekondigd zodat iedereen die er kennis van wilde nemen, dat kon. Dit aankondigen gebeurde driemaal voor het stadhuis en driemaal in de kerk, steeds met tussenpozen van een week of soms wat langer. De datums werden aangetekend op de betreffende proclamatie. Je kon bezwaar maken als je familielid of naastligger van de verkoper was, je had dan namelijk het recht van eerste koop, het zogenoemde niaar-recht (elders ook wel naasting geheten). Uiteraard moest je wel evenveel of meer bieden en eventueel gemaakte kosten vergoeden.

Omdat het kadaster nog niet bestond werd een systeem gebruikt om panden aan te duiden, dat werkte met straatnamen en naastliggers. Een pand stond aan de noordkant van de Noorderhaven en werd dan bijvoorbeeld in de proclamatie aangeduid als 'ten oosten marten bos, ten zuiden de noorderhaven, ten westen de zeepziederstraat en ten noorden sikko ijzenbeek'. Belangstellenden konden dan precies weten om welk pand het ging en het was wettelijk voldoende dichtgetimmerd om verwarring te voorkomen. In de onderstaande gegevens kunnen personen dus als koper of verkoper vermeld staan, maar ook als naastligger ten noorden, oosten, westen of zuiden.

Het gaat samen om ongeveer 18.000 proclamaties en daarmee is het een zeer rijke bron van gegevens over huizen, bewoners, huizenbezit, staduitleg, ambachten, industrie en welvaart over een periode van meer dan 200 jaar. De kopers uit alle Harlingen proclamaties zijn ooit eens overgenomen, maar de proclamaties bevatten nog veel meer informatie. Met enige regelmaat kom je huisnamen tegen, verdwenen straatnamen, opmerkingen over nieuw gebouwde huizen, ledige plaatsen, kortom een schat aan informatie. Bovendien staan vrijwel altijd de verkopers vermeld, de naastliggers (huisnummers waren er nog niet tot omstreeks 1715) en de verkoopprijzen.

Een voorbeeld van de tekst van een proclamatie kun je hier zien.

Zoals ook in bovenstaand voorbeeld staat vrijwel altijd onderaan de proclamatie: 'Breder de coopbrief van ........', d.w.z. dat er een koopbrief was waarin de ultieme uitgebreide beschrijving van het te verkopen goed en de precieze verkoopvoorwaarden waren vastgelegd. De koopbrieven van Harlingen zijn niet bewaard gebleven, maar de proclamatieboeken vormen een goede kopie.

De verkopen van huizen werden vaak per aanplakbiljet bekend gemaakt om zoveel mogelijk geïnteresserden te trekken. Een afbeelding en de tekst van zo'n aanplakbiljet kun je hier zien, deze is van het pand Noorderhaven 109.

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.





Spring naar: Va  Ve  Vi  Vo  Vu  Vy  

Voornaam: A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  

Patroniem: A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  

Familienaam: A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  



hoofdvorm
familienaam patroniem voorn_1
schrijfvorm
familienaam patroniem voorn_1
beroep hoedanigheid adres  huisnaam jaar boek folio
FOKELTJE HENDRIKS Vokeltje Hendriks koper Sint Jacobstraat 13 1811 269 137r
FOLKERT Volkert slotmaker naastligger ten zuiden Lanen 93 1798 265 68r
FOLKERT GRATEMA Volkert Gratama naastligger ten oosten Rapenburg 3 1731 248 53v
FOLKERT GRATEMA Volkert Gratama naastligger ten noorden Rapenburg 3 1731 248 53v
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats koper huis Zuiderhaven 79 1778 259 118v
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats naastligger ten westen Sint Jacobstraat 14 1781 260 148r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Weverstraat 13 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Weverstraat 13 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Weverstraat 11 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Weverstraat 11 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Weverstraat 5 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Weverstraat 5 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Weverstraat 7 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Weverstraat 7 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Weverstraat 9 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Weverstraat 9 1791 263 360r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Herenwaltje 17 1791 263 364r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Herenwaltje 17 1791 263 364r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Nieuweburen 23 1791 263 366v
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Nieuweburen 23 1791 263 366v
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Molenpad 6 1791 263 369r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Molenpad 6 1791 263 369r
FOLKERT PLAATS de heer Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper van 1/3 Lanen 71 1791 263 370ar
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekhandelaar verkoper q.q. Lanen 71 1791 263 370ar
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats boekverkoper koper Nieuwstraat 40 1801 266 1r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats verkoper Zuiderhaven 79 1803 266 230v
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats verkoper van 3/9 Voorstraat 55 1804 267 29r
FOLKERT PLAATS Volkert van der Plaats verkoper van 3/9 Voorstraat 57achter 1804 267 30v
FOLKERT ALBERTS de verkoper Volkert Alberts mr. metselaar naastligger ten westen Zoutsloot 65 1639 234 90r
FOLKERT ALBERTS Volkert Alberts verkoper Zoutsloot 65 1639 234 90r
FOLKERT ATES Volkert Ates scheepstimmerman koper huis Schritsen ZZ 1786 262 86r
FOLKERT PIETERS Volkert Pieters koopman koper van 1/4 Zuiderhaven ZZ 1734 248 307r
FOLKERT PIETERS Volkert Pieters koopman naastligger ten zuiden Zuiderhaven ZZ 1734 248 307r
FOLKERT PIETERS Volkert Pieters koopman naastligger ten noorden Zuiderhaven ZZ 1734 248 307r
FOLKERT PIETERS de weduwe van Volkert Pieters naastligger ten oosten Zuiderstraat 22 1776 258 251v
FOLKERT PIETERS de weduwe en erfgenamen van wijlen Volkert Pieters naastligger ten oosten Zuiderstraat 20 1787 262 193r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw erflater Zuiderhaven 32 1800 265 257v
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw erflater Zuiderhaven 36west 1800 265 259r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU de verkoper wijlen Volkert Pieters Schellingwouw, c.u. naastligger ten oosten Zuiderhaven 30 1800 265 260r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU de verkoper wijlen Volkert Pieters Schellingwouw, c.u. naastligger ten zuiden Zuiderhaven 30 1800 265 260r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw erflater Zuiderhaven 30 1800 265 260r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw naastligger ten oosten Zuidersteeg 1 1800 265 261r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw erflater Zuidersteeg 1 1800 265 261r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU de verkoper wijlen Volkert Pieters Schellingwouw naastligger ten zuiden Zuiderstraat 14 1800 265 262r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw erflater Zuiderstraat 14 1800 265 262r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw erflater Nieuweburen 7 1800 265 263r
FOLKERT PIETERS SCHELLINGWOU wijlen Volkert Pieters Schellingwouw erflater Brouwersstraat 24 1800 265 264r
FOLKERT SIEBRENS REITSMA Volkert Sibrandus Reidsma verkoper Lanen 85oost 1800 265 214v
FOSKE ULBES Voske Ulbes verkoper Noorderhaven 98 1754 253 166v
FOSKE WIETSES Voske Wytses verkoper Scheerstraat 3 1707 245 25r
FROUKJE als bewoner Vrouckjen Rienxma, c.sorore naastligger ten oosten Voorstraat 30 1687 242 185r
FROUKJE FEIKES Vroukje Feikes naastligger ten zuiden Bargebuurtspoortje WZ 1782 260 215r
FROUKJE JANS Vrouwkjen Jans koper door niaar huis Grote Bredeplaats 10 1776 259 11v
FROUKJE KLASES Vrouck Clases winkelier huurder Grote Kerkstraat 22 1685 242 65v
FROUKJE LIEUWES Vroukje Lieuwes koper Moriaanstraat 9 1784 261 163v
FROUKJE LIEUWES Vroukje Lieuwes naastligger ten westen Moriaanstraat 9 1784 261 163v
FROUKJE LIEUWES Vrouwkje Lieuwes koper Moriaanstraat 7 1784 261 162r
FROUKJE LIEUWES Vrouwkje Lieuwes naastligger ten oosten Moriaanstraat 7 1784 261 162r
FROUKJE SIEMENS Vrouck Simens naastligger ten noorden Rommelhaven 18drie_achter 1723 246 163v
FROUKJE SIETSES Vrouck Sytzes verkoper Romastraat 5 1614 229 214r
FROUKJE SIKKES Vroukien Sickes koper Bildtstraat 5 1732 248 135r
FROUKJE SINTS Vrouwkje Sentjes , onmondig kind verkoper Zuiderstraat 20 1801 266 25r
FROUKJE SJOERDS Vrouwtie Siewerts verkoper van 1/9 Rozengracht NZ 1696 243 223r
FROUKJE TEUNIS Vrou Thoenis koper Nieuwstraat 40 1597 228 7r
FROUKJE TJEERDS Vrouwkje Tjeerds koper Zoutsloot 52 1803 266 214r
FROUKJE WIEBRENS Vroukjen Wybrens Wijngaerd koper door niaar Lanen 44 1730 247 335v
V. PLAATS de heer V. van der Plaats naastligger ten westen Brouwersstraat 28 1788 262 262v
V. PLAATS V. van der Plaats verkoper Nieuwstraat 40 1804 267 27r
VALENTIJN SLOTHOUWER Valentinus Slothouwer rector van de Latijnse Scholen verkoper Hoogstraat 1 1806 267 262v
VALENTIJN SLOTHOUWER Valentinus Slothouwer rector van de Latijnse Scholen verkoper Zoutsloot 84 1806 267 264r
VALENTIJN SLOTHOUWER Valentinus Slothouwer rector van de Latijnse Scholen verkoper Droogstraat 63 1806 267 271r
VALENTIJN JAKOBS grondpacht uit het huis van Valentijn Jacobs eigenaar perceel Kleine Bredeplaats 15 1656 237 61r
VALENTIJN KARSTES Valentijn Carstes , c.u. koper kamer Nieuwstraat WZ 1648 236 52r
VALERIUS KAMMINGA de hoogwelgeboren heer jr. Valerius van Kamminga luitenant-generaal koper huis Zuiderhaven 75west 1749 251 273v
VALERIUS KAMMINGA de hoogwelgeboren heer jr. Valerius van Kamminga luitenant-generaal naastligger ten oosten Zuiderhaven 75west 1749 251 273v
VALERIUS KAMMINGA de hoogwelgeboren heer jr. Valerius van Kamminga luitenant-generaal naastligger ten noorden Zuiderhaven 75west 1749 251 273v
VICTOR HANSES Victoor Hansen verkoper Hofstraat 25 1718 246 11r
VICTOR HENDRIKS Victoor Hendricx verkoper Hofstraat 41 1632 233 72v
VICTOR HENDRIKS Victoor Hendrix , c.u. linnenwerker koper huis met loods en bemuurde plaats erachter Kerkpoortstraat NZ 1642 235 22r
VICTOR HENDRIKS Victoor Hendrix linnenwever verkoper Kerkpoortstraat NZ 1644 235 106r
VICTOR HENDRIKS Victor Hendricks verkoper Rommelhaven 2west 1628 232 45r
VICTOR HENDRIKS Victor Hendricks verkoper onbekend WZ 1631 233 4v
VICTOR LIEUWES Victor Lieuwes verkoper q.q. Voorstraat 73 1597 228 18r
VICTOR LIEUWES Victor Lyeuwes verkoper q.q. Voorstraat 73 1597 228 65r
VICTOR LIEUWES Victor Lyeuwes koper provisioneel huis Voorstraat 73 1598 228 73v
VICTOR LIEUWES Victor Lieuwes verpachter grond Voorstraat 73 1601 228 241r
VICTOR LIEUWES Victor Lieuwes verkoper Voorstraat 73 1601 228 241r
VINCENT HEINSIUS oud burgemeester dr. Vincent Heinsius verkoper Heiligeweg 30 1721 246 122r
VINCENT HEINSIUS burgemeester Vincent Heinsius naastligger ten noorden Lanen 45 1732 248 174v
VINCENT HEINSIUS Vincent Heinsius, c.fratre eerdere eigenaar Kerkpoortstraat 29 1734 248 320v
VINCENT HEINSIUS oud burgemeester Vincent Heinsius, c.f. naastligger ten noorden Lanen 45 1734 248 351r
VINCENT HEINSIUS oud burgemeester dr. Vincent Heinsius verkoper Franekereind 23oost 1739 250 18r
VINCENT HEINSIUS oud burgemeester Vincent Heinsius verkoper van 2000/11450 Simon Stijlstraat 2 1739 250 39v
VINCENT HEINSIUS wijlen de heer Vincent Heinsius erflater onbekend 1740 250 110v
VINCENT HEINSIUS wijlen de heer Vincent Heinsius erflater onbekend 1740 250 110v
VINCENT HEINSIUS huis en tuintje door de heer Vincent Heinsius naastligger ten zuiden Voorstraat 42 1742 250 244v
VINCENT HEINSIUS de nagelaten boedel van oud burgemeester Vincent Heinsius, J.U.D. verkoper Voorstraat 42 1742 250 244v
VINCENT HEINSIUS oud burgemeester Vincent Heinsius, J.U.D. verkoper Voorstraat 40 1742 250 258v
VINCENT HEINSIUS de boedel van oud burgemeester Vincent Heinsius, J.U.D. verkoper Zuiderhaven 11 1742 250 260r
VINCENT HEINSIUS de boedel van wijlen oud burgemeester Vincent Heinsius, J.U.D. verkoper Grote Bredeplaats 7 1742 250 261r
VINCENT HEINSIUS dr. Vincentius Heinsius advocaat Hof van Friesland verkoper q.q. Schritsen 37 1694 243 109v
VINCENT HEINSIUS Vincentius Heinsius verkoper Rozengracht NZ 1716 245 267r
VITUS RENGERS Vitus Ringers predikant verkoper Brouwersstraat 4 1689 242 271v
VITUS RENGERS ds. Vitus Ringers predikant verkoper Schritsen ZZ 1692 243 12v