Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Brouwersstraat 1

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Brouwersstraat 1	4-146	4-139	G-056*	G-054*

Afbeeldingen in de Beeldbank van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

1634 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 233 folio 0156v van 20 dec 1634 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een eerste verkoop per decreet. Meestal vind je hierna een tweede verkoop per decreet, maar niet altijd is dit nauwkeurig geregistreerd. Verkoop per decreet gebeurt na een uitspraak van het provinciaal gerechtshof, het Hof van Friesland. De reden is meestal een uitgesproken faillissement of betrokkenheid van minderjarige weeskinderen die hun kindsdeel willen of moeten verkopen. Proclamatieboeken bevatten de aankondigingen van verkoop en niet de verslaglegging, dit kan de reden zijn dat hier geen koper vermeld is en soms zelfs geen verkoper. Ook ontbreekt om deze reden vaak de (uiteindelijke) koopsom.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat [staat: bij de oude Kimswerderpijp]	0‑00‑00 CG	huis

	koper provisioneel	N. N.
	bewoner	burgemeester Pybe Bauckes
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	burgemeester Pybe Bauckes pro se et nom. lib.

1635 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 233 folio 0162v van 7 feb 1635 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: bij de oude Kimswerderpijp oostzijde van het diept]	544‑00‑00 GG	huis, plaats en kamer

	koper	Aryen Gabbes, gehuwd met
	koper	Barbar Hendricx
	verpachter grond	de stad Harlingen	3‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	de erfgenamen van wijlen Aeltie Hilbrants
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [niet vermeld]
	naastligger ten noorden	Jacob Janssen du Boys
	verkoper	Fedde Edgers

1635 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 233 folio 0165r van 7 mrt 1635 (het 2e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een tweede verkoop per decreet. Meestal vind je hiervóór een eerste verkoop per decreet, maar niet altijd is dit nauwkeurig geregistreerd. Verkoop per decreet gebeurt na een uitspraak van het provinciaal gerechtshof, het Hof van Friesland. De reden is meestal een uitgesproken faillissement of betrokkenheid van minderjarige weeskinderen die hun kindsdeel willen of moeten verkopen. Proclamatieboeken bevatten de aankondigingen van verkoop en niet de verslaglegging, dit kan de reden zijn dat hier geen koper vermeld is en soms zelfs geen verkoper. Ook ontbreekt om deze reden vaak de (uiteindelijke) koopsom.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: bij de oude Kimswerderpijp]		1071‑07‑00 GG	huis, de vrijwillige (d.w.z. de meerderjarige) part

	koper	Jacob Janssen du Boys, gehuwd met
	koper	Barber Tiaerdts
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: straat]
	naastligger ten zuiden	Fedde Edgers
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: straat]
	naastligger ten noorden	de weduwe en erfgenamen van wijlen mr. Anne Astrophorus
	naastligger ten noorden	de erfgenamen van wijlen Watse Uubles	bakker
	verkoper	oud burgemeester Pybe Bauckes mede voor zijn kinderen, gehuwd met
	verkoper	Wickien Sibrandi

1674 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 240 folio 0162r van 14 nov 1674 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: bij de oude kimswerderpijp aan de oostzijde van het diept]		130‑00‑00 CG	1/4 huis, achterplaats, put, bak en achterkamer

	koper van 1/12	Sybrandt Oensen, gehuwd met	beursknecht
	koper van 1/12	Neeltie Ariens
	koper van 1/12	Eecke Willems voor zijn dochter, weduwnaar van
	koper van 1/12	wijlen Martijntie Ariens
	koper van 1/12	Alger Andries, gehuwd met
	koper van 1/12	Ariaentie Andries
	verpachter grond	de stad Harlingen		3‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	de erfgenamen van wijlen Aeltie Hillebrants
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	oud burgemeester Pybe Baukes
	verkoper	wijlen Gabbe Ariens

1675 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 240 folio 0211r van 28 nov 1675 (het 12e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een verkoop van grondpacht. Er wordt geen onroerend goed verkocht, maar slechts de grondpacht. Soms koopt de eigenaar van een onroerend goed de bijbehorende grondpacht, maar soms ook verwisselen meerdere grondpachten van eigenaar als een soort belegging. De locatie van een verkochte grondpacht is nogal eens gebrekkig geregistreerd waardoor niet elke verkochte grondpacht thuis te brengen is, maar deze blijkbaar wel.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: tussen de Kimswerderpijp en de twee bruggen]		300‑00‑00 GG	grondpacht van 2-00-00 CG

	koper	Jacob Claessen	koopman
	eigenaar perceel	grondpacht uit het huis van Jacob de Bois		2‑00‑00 CG
	verkoper	jhr. Tjallingh Homme van Camstra, gehuwd met	te Minnertsga
	verkoper	juffrouw Foockel van Burmania
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jacob Claessen, koopman, koopt 32 CG grondpacht van 15 huizen tussen de Kimswerderpijp en de twee bruggen. O.a. van het huis van (l) Jacob de Bois. Alleen de bewoners zijn vermeld. Geen naastliggers vermeld. De grondpacht is niet per huis vermeld. Gekocht van jhr. Tjalling Hommes van Camstra te Minnertsga als man en voorgd over juffrouw Foockel van Burmania, voor 300 GG.

1675 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 240 folio 0211r van 28 nov 1675 (het 11e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een verkoop van grondpacht. Er wordt geen onroerend goed verkocht, maar slechts de grondpacht. Soms koopt de eigenaar van een onroerend goed de bijbehorende grondpacht, maar soms ook verwisselen meerdere grondpachten van eigenaar als een soort belegging. De locatie van een verkochte grondpacht is nogal eens gebrekkig geregistreerd waardoor niet elke verkochte grondpacht thuis te brengen is, maar deze blijkbaar wel.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: tussen de Kimswerderpijp en de twee bruggen]		300‑00‑00 GG	grondpacht van 3-00-00 CG

	koper	Jacob Claessen	koopman
	eigenaar perceel	grondpacht uit het huis van de weduwe van Arjen Gabes		3‑00‑00 CG
	verkoper	jhr. Tjallingh Homme van Camstra, gehuwd met	te Minnertsga
	verkoper	juffrouw Foockel van Burmania
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jacob Claessen, koopman, koopt 32 CG grondpacht van 15 huizen tussen de Kimswerderpijp en de twee bruggen. O.a. van het huis van (k) wed. Arjen Gabes. Alleen de bewoners zijn vermeld. Geen naastliggers vermeld. De grondpacht is niet per huis vermeld. Gekocht van jhr. Tjalling Hommes van Camstra te Minnertsga als man en voorgd over juffrouw Foockel van Burmania, voor 300 GG.

1699 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 244 folio 0004r van 5 feb 1699 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht] bij de twee bruggen		825‑00‑00 CG	huis

	koper door niaar	Jan Fransen	mr. gortmaker		de Vijgenboom
	verpachter grond	de stad Harlingen		2‑00‑00 CG
	geniaarde koper	Harmen Douwes c.u.	blauwverver
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: Pieter Molentjesteeg]
	naastligger ten zuiden	Harmen Doedes	mr. kuiper
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	Oene Pieters
	verkoper	Broer Jansen	mr. brouwer
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jan Fransen koopt (na niaar) het huis 'de Vijgeboom' bij de 2 bruggen. Ten O. de Pieter Molentjessteeg, ten W. de straat en het diept, ten N. Oene Pieters, ten Z. Harmen Doedes. Gekocht van Broer Jansen.

1699 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 244 folio 0029r van 19 nov 1699 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht] bij de twee bruggen		850‑00‑00 CG	huis

	koper	Harmen Douwes, gehuwd met	mr. blauwverver		de Vijgenboom
	koper	Antie Jelmers
	verpachter grond	de stad Harlingen		2‑00‑00 CG
	huurder	Harmen Douwes c.s.	mr. blauwverver
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: Pieter Molentjesteeg]
	naastligger ten zuiden	Harmen Doedes	mr. kuiper
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	Oene Pytters	wijdschipper
	verkoper	Jan Fransen, gehuwd met	mr. gortmaker
	verkoper	Trijntie Pytters van der Grafft
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Harmen Douwes, mr. blauwverver x Antie Jelmers kopen een huis oz. Brouwersgracht bij de twee bruggen, plegende aen dese huisinge de Vigeboom uit te hangen. Bewoond door blauwverver Harmen Hendriks c.s. Ten O. de zogenaamde Pytter Molentiesteeg met daarin vrij in- en uitgang, ten Z. kuiper Harmen Doedes, ten W. de straat en diept, ten N. wijdschipper Oene Pieters en de verkopers. Grondpacht 2 CG aan de Stad. Gekocht van mr. gortmaker Jan Fransen x Trijntie Pytters van der Grafft, voor 850 CG.

1700 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 244 folio 0036v van 14 jan 1700 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht]		325‑00‑00 GG	huis

	koper	Harmen Douwes c.u.	mr. blauwverver
	verpachter grond	de stad Harlingen		3‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: Pieter Molentiesteeg]
	naastligger ten zuiden	Hille Jansen
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	Harmen Douwes c.u.
	verkoper	Hessel Wassenaer
	verkoper	Stephanius Kuik
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Harmen Douwes koopt een huis oz. Brouwersgracht. Grondpacht 3 cg. Ten O. de Pieter Molentjessteeg, ten W. de straat en diept, ten N. de koper, ten Z. Hille Jansen (?) Gekocht van Hessel Wassenaar en Stephanus Kuik qq., voor 325 gg.

1713 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 245 folio 0197r van 18 jun 1713 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht]		335‑00‑00 CG	huis

	koper	Joost Seerps Popta c.u.	mr. kleermaker
	verpachter grond	de stad Harlingen		3‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Harmen Douwes	mr. blauwverver
	naastligger ten zuiden	ds. Titus Sloterdijk
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [niet vermeld]
	naastligger ten noorden	Harmen Douwes	mr. blauwverver
	verkoper	Harmen Douwes	mr. blauwverver
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Joost Seerps Popta, mr. kleermaker koopt huis. Ten O. en N. de verkoper, ten W. de straat en diept, ten Z. ds. Titus Sloterdijk. Gekocht van Harmen Douwes, mr. blauwverver. Zie ook op nr. 1.

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	4-146	Brouwersstraat 1				huis

		eigenaar	Pieter Franzens
		gebruiker		wed. Bartel Cleijs
		huurwaarde			33‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			06‑12‑00 CG

1716 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 245 folio 0274v van 29 nov 1716 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht]		371‑00‑00 CG	huis

	koper	vrijgezel Wybe Auckes
	verpachter grond	de stad Harlingen		3‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Harmen Douwes	blauwwerker
	naastligger ten zuiden	ds. Titus Sloterdijk
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	Harmen Douwes	blauwwerker
	verkoper	Joost Popta c.u.	mr. kleermaker

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	4-146	Brouwersstraat 1					huis

		eigenaar	Pieter Fransen cum soc.
		gebruiker		Jelle Stevens
		huurwaarde				33‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde				06‑12‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan				21‑6‑1720
		grondpacht aan			b[urgem]r. Sloterdijk
		grondpacht				01‑00‑00 CG
		aanslag grondpacht				00‑05‑00 CG
		aansl. grondp. voldaan				21‑3‑1720

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres					gebruik
	4-146	Brouwersstraat 1					huis

		eigenaar	Pyter Fransens
		gebruiker		wed. Claes Gerrits
		huurwaarde				33‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde				05‑10‑00 CG
		grondpacht aan			burgemeester Sloterdijk erven
		grondpacht				01‑00‑00 CG
		aanslag grondpacht				00‑04‑00 CG

1735 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 249 folio 0077v van 9 okt 1735 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht] bij de twee bruggen		671‑00‑00 GG	huis

	koper door niaar	Albert Jacobs, gehuwd met
	koper door niaar	Gatske Tijssen
	geniaarde koper	Teeke Stephanus c.u.
	huurder	Willem van Cassel	mr. blauwverver	60‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: Pietermolentjesteeg]
	naastligger ten zuiden	Albert Jacobs	koopman
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	Johannes de Waerd
	verkoper	Harmen Douwes Faber	oud mr. blauwverver
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Albert Jacobs x Gatske Tijssen kopen, na niaar ratione vicinitatis tegen Taeke Stefanus, een deftig huis oz. Brouwersgracht omtrent de twee bruggen, waarin lange jaren een blauwververij is geweest, nu gehuurd door mr. blauwverver Willem van Cassel. Met een eigen vrije steeg ten zuiden en een vrij in- en uitgang in de Pieter Molentjessteeg. Het huis heeft een groot voorhuis, voorkamer en grote achterkamer waarin een bottelarij, en daarachter een ververij, een extra grote bovenkamer en 4 zolders, een tuintje en plaets. Ten O. de Pieter Molentjessteeg, ten Z. de koper, ten W. de straat, ten N. Johannes de Waard. Geen grondpacht. Gekocht van oud-mr. blauwverver Harmen Douwes Faber, voor 671 GG.

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	4-146	Brouwersstraat 1				huis

		eigenaar	Harmen Douwes
		gebruiker		Wilhelmus van Cassel
		huurwaarde			50‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			08‑06‑10 CG

1737 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 249 folio 0175v van 7 apr 1737 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht] bij de twee bruggen		671‑00‑00 GG	huis

	koper	Wilhelm van Cassel	mr. blauwverver
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [niet vermeld]
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [niet vermeld]
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Albert Jacobs	koopman

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	4-146	Brouwersstraat 1	Willem van Cassel, bestaande uit 4 personen	08‑00‑00 cg	04‑00‑00 cg

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	4-146	Brouwersstraat 1				huis

		eigenaar	Willem van Cassel
		gebruiker		Willem van Cassel
		huurwaarde			50‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			09‑01‑12 CG

1760 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 255 folio 0004v van 8 jun 1760 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht] bij de Twee Bruggen]		1480‑00‑00 CG	huis en tuintje

	koper	Hein Molles, gehuwd met	mr. gortmaker
	koper	Wypkjen Claeses Hibma
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: Pieter Molentjessteeg]
	naastligger ten zuiden	Albert Noordga
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	Johannes de Waart
	verkoper	Hester Wilhelmus van Kastel, gehuwd met	te Gorinchem
	verkoper	Geurt van Krycken	bakker te Gorinchem
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Hein Molles, mr. gortmaker x Wypkjen Claeses Hibma koopt een huis en tuin met vrij in- en uitgang in de Pieter Molentjessteeg, oz. Brouwersgracht omtrent de 2 bruggen. Ten O. die steeg, ten Z. Albert Noordga, ten W. de gracht, ten N. Johannes de Waart. Gekocht van Hester Wilhelmus van Cassel x bakker te Gorinchem Geurt van Krijcken, voor 1480 cg.

1784 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 261 folio 0229r van 7 nov 1784 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht]		610‑00‑00 GG	huis

	koper	Willem Feikes Wijngaarden, gehuwd met	metselaar
	koper	Tjetske Klases
	huurder	Johannes Leenerts	schipper
	naastligger ten oosten	H. Mollema
	naastligger ten zuiden	Pieter Aukes
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	H. Mollema
	verkoper q.q.	Laas Spannenburg, curator	koopman
	verkoper q.q.	Coerd Duman, curatoren over	koopman
	verkoper	Willem Douwes Bakker, gehuwd met
	verkoper	Rinske Alberts Noordga
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Willem Feikes Wijngaarden, metselaar x Tjetske Clases koopt een huis oz. Brouwersgracht. Ten O. en N. Hein Mollema, ten W. die straat, ten Z. Pieter Aukes. Gekocht van de curatoren over de verlaten boedel van Willem Douwes, bakker x Renske Alberts Noordga.

1786 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 262 folio 0136r van 26 nov 1786 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht] bij de twee bruggen		2376‑14‑00 GG	huis en gortmakerij

	koper door niaar	Gerardus Pettinga	mr. chirurgijn te Leeuwarden
	geniaarde koper	Cornelis Ennes Wijga, gehuwd met
	geniaarde koper	Tjietske Claases Bakker
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: Pietermolentjesteeg]
	naastligger ten zuiden	Willem Feikes Wijngaarden
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	vroedsman M. Tuininga
	verkoper q.q.	Jacob Hibma, curator
	verkoper q.q.	Gerben Mollema, curator	te Leeuwarden
	verkoper q.q.	Pieter J. Hanekuik, curatoren over
	verkoper	de minderjarige kinderen van Hein Mollema	koopman

1788 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 262 folio 0240v van 13 jan 1788 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione proximitatis of ratione vicinitatis, ofwel een protest vanwege naastliggerschap. Een naastligger is eigenaar van een aangrenzend perceel, zelfs als daar een steeg tussen zit. Een naastligger kan een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere naastliggers heeft de eigenaar van de langste gemeenschappelijke grens voorrang boven anderen, en zo verder in volgorde van die lengte. De achterliggende gedachte hierbij kan zijn het verkrijgen van meerdere aaneengesloten percelen, maar ook het dwarsliggen van een minder gewenste buur.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Brouwersstraat 1b	Brouwersstraat OZ [staat: Brouwersgracht]		1200‑00‑00 CG	huis

	koper door niaar	Gerardus Pettinga [staat: Petting]	mr. chirurgijn te Leeuwarden
	geniaarde koper	Berend Oorthuis, gehuwd met	brouwersknecht
	geniaarde koper	Beitske Jans
	huurder	Liskje Bierma		40‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Both Apothekerstraat [staat: Pietermolentjesteeg]
	naastligger ten zuiden	Sake Jogchums
	naastligger ten westen	Brouwersstraat [staat: Brouwersgracht]
	naastligger ten noorden	Gerardus* Pettinga
	verkoper	Willem Feikes Wijngaarden	koopman te Franeker

1804 - burgerwapening		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 203, "Nieuw plan der Burgerwapening, 1804"

	vermeld	geschat adres	genoemde persoon	gebruik
	4-143 , pag. 60	Brouwersstraat 1	G. Pettinga, 38 jaar, gehuwd

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	4-139, pag. 87	Brouwersstraat 1	G Pettinga	3‑10‑00 cg	huis

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	G-056	Brouwersstraat 1	Gerbrandus Pettinga	... sjouwer, 1814. (GAH204); id. van wijk G-054, kantoor, 1814. (GAH204); eigenaar en gebruiker van wijk G-056, grutter, 1814. (GAH204); eigenaar van wijk G-076, stalling, 1814. (GAH204); G.P. van HRL. ende Doetje ... (alles)

1814 - lantaarngeld

	geschat adres	naam
	Brouwersstraat 1	G. Pettinga	fl. 5

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	G-056	Brouwersstraat 1	Gerbrand Pettinga	Gerbrand Pettinga	grutter

1823 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 51012 (notaris Jacob Hanekuyk) repertoire nr. 133 en 139 van 19 nov 1823

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	G-056	Brouwersstraat 1		provisionele en finale toewijzing	fl. 100	uitmuntend huis, gortmakerij, stalling etc., G-056 en G-076

		verkoper	Frans Van Esta van Tjallingii
		koper	Abraham Fredriks de Ruiter

1824 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7003 aktenr. 5 (filmnr. 115)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	G-056	Brouwersstraat 1	Fredrik Martinus de Ruiter, overleden op 27 januari 1824	vader van Abraham Fredriks de Ruiter, koopman (Brouwersgracht G 56/76). Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 1579	Brouwersstraat 1	erven Abraham Frederiks de Ruiter	grutter	Harlingen	huis en grutterij (290 m²)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	G-056	Brouwersstraat 1	Pieter Abrahams de Ruiter	... Kerk HRL 1810, BS huw 1831, huw 1843, ovl 1846; oud 29 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, grutter, wijk G-056; VT1839; geb 16 sep 1810, ged 7 okt 1810 Grote Kerk Harlzv Abraham F. de Ruiter en Gerritje Pieters; P.A. ... (alles)

1839 - volkstelling		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2054, "Volkstellingregister, 1839"

	vermeld als	straat	bewoner	leeftijd	beroep	geboorteplaats	geslacht, religie, huwelijkse status
	G-056	Brouwersgragt	Pieter de Ruiter	29 j	grutter	Harlingen	m, protestant, gehuwd
	G-056	Brouwersgragt	Helena Maria Repko	27 j		Franeker	v, protestant, gehuwd
	G-056	Brouwersgragt	Abraham de Ruiter	7 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	G-056	Brouwersgragt	Hendrik de Ruiter	1 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	G-056	Brouwersgragt	Sijke de Ruiter	5 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd
	G-056	Brouwersgragt	Gerrytje de Ruiter	3 j		Harlingen	v, protestant, ongehuwd
	G-056	Brouwersgragt	Klaske Bakker	23 j		Hindelopen	v, protestant, ongehuwd

1846 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7017 aktenr. 160 (filmnr. 119)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	G-056	Brouwersstraat 1	Pieter Abrahams de Ruiter, overleden op 5 oktober 1846	36 jr (geboren 16/9/1810), grutter, overleden Brouwersgracht G 56, man van Helena-Maria Repko, winkelierster, vader van minderjarige Abraham, Sijke, Gerritje, Hendrik, Janke, Tjietske, Reinder en Frederik Pieters de Ruiter. Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1846 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 51024 (notaris Jacob Hanekuyk) repertoire nr. 87, 91 en 93 van 9 dec 1846

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	G-056	Brouwersstraat 1		provisionele en finale toewijzing en acte de command	fl. 2533	dubbel huis en grutterij enz G-056 en G-076

		verkoper	Rinse Abrahams de Ruiter
		koper	Ruurd Botes Tuininga

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	G-056	Brouwersstraat 1	Jan van der Veer	... Jans vdV, en Antje Wiglenhuisen; dopen Grote Kerk HRL 1810, BS huw 1834, ovl 1878, bev.reg. HRL 1851 wijk G-056; oud 29 jaar, geb en wonende te HRL. 1839, zeekapitein, wijk F-132; ... (alles)

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1579	Brouwersgracht G-056	erv. wed. C. Boonstra	woonhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1579	Gedempte Brouwersgracht G-054	Pier Annes Blijstra	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1579	Brouwersstraat 1 (G-054)	Pieter A. Blijstra	woonhuis

1905 - arbeidsinspectie	bron: Oud Archief gemeente Harlingen, archief Commissaris van Politie

	vermeld adres	naam	werkn. ♂/♀ 12-16j, ♀ 16+	bedrijf	aanmerking
	Brouwersstraat 1	P. Blijstra	jongens: 1, meisjes: 0 vrouwen: 0	grutterij

1918 - hoofdelijke omslag	bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2398

	vermeld adres	naam	beroep	vorige grondslag	huidige grondslag
	Brouwersstraat 1	Dirk Willem Fokkema	kantoorbediende	f. 700	f. 1300

1923 - kenteken

bron: Tresoar (website momenteel niet beschikbaar)

kenteken

vermeld adres

naam

B-6146

Brouwerstraat 1 bis

Feithe Lichtendahl

1925 - advertentie	bron: Gids voor Harlingen (Ferwerda, dr. S.)

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Brouwersstraat 1	B. Koster		wasch- en strijkinrichting, stoom-

1927 - advertentie	bron: Vloeiboek voor 1927, Aangeboden door de N.V. Boek- en Muziekhandel v.h. A. Land E [...]

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Brouwersstraat 1	B. Koster		drogisterij, buikbanden, breukbanden, toiletartikelen

1932 - advertentie	bron: Winter Programma 1932-1933, Instituut voor arbeiders-ontwikkeling afdeeling Harlingen

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Brouwersstraat 1	Peter Kuiper		opticien

1935 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr. 1bis	S. Zwanenburg-Kruisweg	154
	Brouwersstr. 1	P. Kuiper	313	Drog., optiek en fotoh.

1935 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr. 1bis	S. Zwanenburg-Kruisweg	154
	Brouwersstr. 1	P. Kuiper	313	Drog., optiek en fotoh.

1940 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr. 1bis	S. Zwanenburg-Kruisweg	606
	Brouwersstr. 1	P. Kuiper	987	Drog., optiek en fotoh.

1940 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr. 1bis	S. Zwanenburg-Kruisweg	606
	Brouwersstr. 1	P. Kuiper	987	Drog., optiek en fotoh.

1948 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr.	S. Zwanenburg-Kruisweg	606

1950 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr.	S. Zwanenburg-Kruisweg	606
	Brouwersstr.	P. Kuiper	987	Drog., optiek en fotoh.

1950 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr.	S. Zwanenburg-Kruisweg	606
	Brouwersstr.	P. Kuiper	987	Drog., optiek en fotoh.

1953 - telefoonboek	bron: Beeld en Geluid Den Haag (v/h Museum voor Communicatie)

	vermeld adres	naam	telefoonnummer	omschrijving
	Brouwersstr.	P. Kuiper	987	Drog., optiek en fotoh.

1955 - briefhoofd	bron: particuliere verzameling

	vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Brouwersstraat 1	Peter Kuiper		drogisterij

1990 - monumentenlijst	bron: Monumenten Inventarisatie Project, 1990

	adres	soort monument	score	bouwjaar
	Brouwersstraat 1	rijksmonument 20321

2007 - advertentie	bron: Oud Harlingen, Tweeëntwintigste jaargang (Ver. Oud Harlingen en Werkgroep Stadshistorie)

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Brouwersstraat 1	Kuiper		drogisterij

2007 - advertentie	bron: Oud Harlingen, Tweeëntwintigste jaargang (Ver. Oud Harlingen en Werkgroep Stadshistorie)

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Brouwersstraat 1	Kuiper		drogisterij

2007 - advertentie	bron: Oud Harlingen, Tweeëntwintigste jaargang (Ver. Oud Harlingen en Werkgroep Stadshistorie)

	geschat of vermeld adres	naam	bedrijfsnaam	omschrijving
	Brouwersstraat 1	Peter Kuiper		drogisterij-opticien

terug

Naastliggers van

Brouwersstraat 1

ten oosten

de Both Apothekerstraat

ten zuiden

Brouwersstraat 1b

ten westen

de Brouwersstraat

ten noorden

Heiligeweg 2