Harlingen, schoolgeld 1915-1916

Onderstaande namen en adressen komen voor in een schoolgeldregister van de R.K. jongensschool over de jaren 1915-1916. De vermelde personen zijn degenen die het schoolgeld betalen, niet degenen voor wie het schoolgeld wordt betaald. De namen van de kinderen waarvoor betaald wordt, zijn in dit register niet vermeld.

Het register is niet van een dusdanige inhoudelijke kwaliteit dat terug te vinden is wie precies welk schooljaar begonnen is of gestopt is. De betaalde bedragen zouden volgens de gemeentelijke regeling voor het heffen van het schoolgeld een bepaalde regelmaat moeten vertonen. Maar het wemelt in dit kleine register van de doorhalingen en aanpassingen, ook bij de bedragen. De bedragen zijn daarom niet overgenomen.

Men had bij de heffing blijkbaar wel bedragen van de Gemeentescholen als voorbeeld genomen, want op de achterkant van een van de bladen staat de toenmalige regeling voor de 'Schoolgeldheffing bij de Gemeente' uitgeschreven. Deze regeling was gebaseerd op de zgn. hoofdelijke omslag, de inkomstenbelasting van die tijd. Het bedrag dat je daar voor op moest geven werd gebruikt als grondslag in deze regeling. Hij luidt als volgt:

Eerste gemeenteschool
Omslag van ƒ 500 tot ƒ 900 = ƒ 8,40 per jaar en per kind (zie 2e Gem.school)
Omslag van ƒ 1000 tot ƒ 1500 = ƒ 12,- id.
Omslag van ƒ 1500 tot ƒ 2000 = ƒ 16,- id.
Omslag van ƒ 2000 tot ƒ 3000 = ƒ 20,- id.
Omslag van ƒ 3000 tot ƒ 4000 = ƒ 25,- id.
Omslag van ƒ 4000 tot ƒ 5000 = ƒ 30,- id.

Tweede Gemeenteschool
Omslag van ƒ 800 tot ƒ 1000 = ƒ 0,70 per maand per kind
Omslag van ƒ 600 tot ƒ 800 = ƒ 0,50 id.
Omslag van minder dan ƒ 600 = ƒ 0,30 id.

Derde Gemeenteschool
Die minder dan ƒ 600,- inkomen hebben ƒ 0,20 per maand en per kind.
Minvermogenden de helft.

Minvermogend zijn zij, die minder dan ƒ 400,- inkomen hebben.
Onvermogend zijn zij, die minder dan ƒ 300,- inkomen hebben.

Herhalingsonderwijs: ƒ 0,60 per kwartaal.
Voor minvermogenden: ƒ o,30 per kwartaal.

De gegevens verschijnen ook bij de resultaten van 'Huizen -> Zoek je huis'.