Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Zuiderhaven 40

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Zuiderhaven 40	4-189	4-204	H-163	H-197

aangrenzende stegen

	adres	heeft
	Zuiderhaven 40	naamloze steeg ten oosten

1000 - gevelsteen/opschrift	bron: archief wijlen Jelle van der Gaast

	adres	naam	opschrift	beschrijving
	Zuiderhaven 40 (verdwenen)		steen met krans	Dit huis werd vroeger bewoond door Arn. van der Wal, is in gebruik geweest bij het Sint Jozefziekenhuis en daarna afgebroken in verband met de bouw van verpleeghuis Dukdalf. Op de deur staat 'ST. JOZEFZIEKENHUIS POLIKLINIEK' en rechts op de gevel hangt een bord met de spreekuren voor de polikliniek, met o.a. de artsen Ferwerda, Slager, Van Lier (vrouwenarts), Van Dorp en Hoffman (inwendige ziekten), Leffertstra (oogarts), Taselaar (keel- neus en oorarts), Kuipers(?) (huidarts), Idema, en Scheltema (zenuwarts).

1687 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 242 folio 0188v van 20 feb 1687 (exacte ligging niet zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Zuiderhaven 40	Zuiderhaven ZZ [staat: zuider nieuwe haven]		400‑00‑00 GG	tuin, prieel en zomerhuis

	koper door niaar	Pyttie Jacobs Braem
	verpachter grond	de stad Harlingen		6‑00‑00 CG
	geniaarde koper	Arjen Hansen van Hemert	apotheker
	naastligger ten oosten	Reyner Claesses Fontein	koopman
	naastligger ten zuiden	twee kamers met als huurder N. N.
	naastligger ten westen	Frouckje Claessen Braem, weduwe van
	naastligger ten westen	wijlen Romke Jacobs	koopman
	naastligger ten westen	dr. Sibrandus Beckjus
	naastligger ten noorden	Zuiderhaven [staat: zuider nieuwe haven en straat]
	verkoper	Gouke Claessen Braem
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Pyttie Jacobs Braam koopt, na niaar tegen Arjen Hansen van Hemert, een hof met bomen etc., prieel en zomerhuis, zz. Zuiderhaven. Ten O. Reyner Claesen Fontein, ten W. Froukje Claeses Braam wv Romke Jacobs, en dr. Sibrandus Bechius, ten Z. de twee verhuurde camers, ten N. de straat en haven. Het geheel strekt v.d. haven tot aan die 2 camers. Gekocht van Gouke Claessen Braam, voor 400 gg.

1693 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 243 folio 0050ar van 19 mrt 1693 (exacte ligging niet zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Zuiderhaven 40	Zuiderhaven ZZ		400‑00‑00 CG	hof met bomen, zomerhuis en prieel

	koper	Reyner Claasen Fontein	koopman
	verpachter grond	de stad Harlingen		6‑00‑00 CG
	toehaak	een dubbele ducaat
	naastligger ten oosten	Reyner Claasen Fontein	koopman
	naastligger ten zuiden	twee kamers die aan de zuidkant erachter staan
	naastligger ten westen	de hof van Jan Janes	schipper
	naastligger ten westen	de hof van dr. S. Bechjus n.u.
	naastligger ten noorden	Zuiderhaven
	verkoper	Pietie Jacobs Braem, gehuwd met
	verkoper	Dirck Sickes

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	4-189	Zuiderhaven 40				huis

		eigenaar	Aise Arjens erven
		gebruiker		Melle Pieters
		gebruiker		Harmen Rinses
		gebruiker		Hendrik Harmens
		huurwaarde			44‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			08‑16‑00 CG

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	4-189	Zuiderhaven 40				huis

		eigenaar	Aise Arjens kinders
		gebruiker		Melle Pieters cum soc.
		huurwaarde			44‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			08‑16‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan			4‑3‑1720

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	4-189	Zuiderhaven 40				huis

		eigenaar	Ayse Arjens kinderen
		gebruiker		Melle Pyters cum soc.
		huurwaarde			44‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			07‑06‑08 CG

1731 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 248 folio 0059r van 2 dec 1731 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Zuiderhaven 40	Zuiderhaven ZZ		600‑00‑00 CG	hof, twee

	koper	Gerloff Pyters, gehuwd met	koopman
	koper	Jetske Rinses Roorda
	verpachter grond	de stad Harlingen		2‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	de hof van de heer Vliethoorn
	naastligger ten zuiden	Gerrit Gerrits	bontwever
	naastligger ten westen	Schoolstraat [staat: Nieuwe Heerestraat]
	naastligger ten noorden	Zuiderhaven [staat: straat en haven]
	verkoper	Ycke Goverts Potkast	mr. gortmaker

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	4-189	Zuiderhaven 40			huis

		eigenaar	de heer Vliethoorn
		gebruiker		de heer Vliethoorn
		opmerking			ledigh

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	4-189	Zuiderhaven 40	Fokke Tjeerds, bestaande uit 5 personen	40‑00‑00 cg	0

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	4-189	Zuiderhaven 40				huis

		eigenaar	Fokke Tjeerds
		gebruiker		Fokke Tjeerds
		huurwaarde			50‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			09‑01‑12 CG

1801 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 265 folio 0281v van 18 jan 1801 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Zuiderhaven 40	Zuiderhaven ZZ		2500‑00‑00 CG	huis, twee houtschuren, hof, wagenhuis en paardenstal

	koper	Bregttie Sikkes Westra, weduwe van	te Achlum
	koper	wijlen Johannes Franzen Posthumus
	huurder	neef van de koper Jacob Oosterbaan	koopman	100‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	oud secretaris mr. A. J. Conradi
	naastligger ten zuiden	Spinstraat [staat: Baanstraat]
	naastligger ten westen	Allard Scheltinga
	naastligger ten noorden	Zuiderhaven
	verkoper	Folkert van Loon, broer van	koopman te Einsum
	verkoper	Arnoldus van Loon, erfgenamen van	te Amsterdam
	erflater	wijlen dr. Nicolaas Loon, vader
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Bregttie Sikkes Westra wv Johannes Franzen Posthumus te Achlum, koopt huis, 2 houtschuren, hof, wagenhuis en stalling zz. Zuiderhaven, wijk H-164. Het is verhuurd aan haar neef Jacob Oosterbaan. Ten O. A.J. Conradi, oud-secr., ten W. Allard Scheltinga, ten Z. de Baanstraat, ten N. de haven. Gekocht van Folkert van Loon te Einsum, als erfgenaam van zijn vader dr. Nicolaas van Loon, en zijn oom Arnoldus van Loon. Zie ook onder Zuiderhaven nr. 54.

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	4-204, pag. 94	Zuiderhaven 40	J F Posthumus wed	6‑00‑00 cg

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	H-163	Zuiderhaven 40	J & S Posthuma		houtpakhuis

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 1927	Zuiderhaven 40	Sikke Posthuma	houtkoopman	Harlingen	huis (200 m²)

terug

Naastliggers van

Zuiderhaven 40

ten oosten

Zuiderhaven 42

ten westen

Zuiderhaven 38

ten noorden

de Zuiderhaven