Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Grote Ossenmarkt 14

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Grote Ossenmarkt 14	8-139	8-151	F-095	F-096

1649 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 236 folio 0072v van 18 feb 1649 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ [niet vermeld]		299‑00‑00 GG	huis

	koper	Jan Pieckes
	verpachter grond	de stad Harlingen		1‑08‑00 CG
	naastligger ten oosten	huisman Tieerd Jansen
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	Eernst	slotmaker
	naastligger ten noorden	Grote Ossenmarkt [staat: de brede straat]
	naastligger	Hette	stalman
	verkoper q.q.	Waling Tieerdsen

1657 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 237 folio 0119r van 21 feb 1657 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ [staat: Ossenmarkt]		310‑00‑00 GG	huis

	koper	oud gemeensman Here Reyns, gehuwd met
	koper	Mary Sioerdts
	verpachter grond	de stad Harlingen		1‑08‑00 CG
	naastligger ten oosten	burgemeester Jan Ruierdts Sanstra
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	Hans Jacobs	schoenlapper
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Jan Piekes

1664 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 238 folio 0241r van 11 dec 1664 (het 2e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een verkoop van grondpacht. Er wordt geen onroerend goed verkocht, maar slechts de grondpacht. Soms koopt de eigenaar van een onroerend goed de bijbehorende grondpacht, maar soms ook verwisselen meerdere grondpachten van eigenaar als een soort belegging. De locatie van een verkochte grondpacht is nogal eens gebrekkig geregistreerd waardoor niet elke verkochte grondpacht thuis te brengen is, maar deze blijkbaar wel.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ [staat: Ossenmarkt]		142‑00‑00 CG	grondpacht van 4 GG uit 3 huizen

	koper	burgervaandrig Iske Taakes Jelgersma	te Franeker
	eigenaar perceel	grondpacht uit het huis van Sipke Heeres		1‑08‑00 CG
	naastligger ten oosten	N. N.
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	N. N.
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Marten Clasen	te op Franeker-reks endt ?

1668 - inventarisatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 209 folio 163r van 23 jul 1668 (de overledene woonde ten tijde van overlijden waarschijnlijk op dit adres)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	Grote Ossenmarkt 14
	geinventariseerde	Sipke Heeres, weduwnaar (1) van	mr. scheepstimmerman
		wijlen Martien Dirx
		Dirk Sipkes oud 20 jaren
	geinventariseerde	Sipke Heeres, gehuwd (2) met	mr. scheepstimmerman
		Janke Clasen
	inleiding bij de boedelinventarisatie	[0163r] Warderinge van huisgeraden ende inboelen sampt voorts inventaris ende staet van goederen, gedaen ende gemaekt ten huise van Sipke Heeres meester scheeps timmerman binnen Harlingen, sich ad secunda vota begeven hebbende met Janke Clasen, omme door desen te geraken tot scheidinge ende deilinge tuschen hem ende sijn soon Dirk Sipkes, rede 20 Jaren old, bij sijn overledene huisvrou Martien Dirx echtelick verweckt, ende vervolgens omme te dienen tot een pertinente staet van alle het genige hij Sipke, soo voor hem, als den geseiden sijn soon, aen sijn tegenwoordige huisvrouw voornoemt 't echte aenbrengt. Zijnde de huisgeraden door His Romkes ende Diuke Douwes, gesworen wardeersters geprijseert, ende voorts alles gedaen ende gesloten, ten overstane van de burgemeester Gellius Vetzensius als commissaris ende dr. Dominicus Wringer secretaris, soo volcht. Actum den 23e Julij 1668.
	de boedelinventarisatie	klik hier voor de inventaris

1684 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 242 folio 0002ra van 27 jan 1684 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ [staat: Ossenmarkt]		360‑00‑00 GG	huis

	koper	Beert Gerryts	wijdschipper
	verpachter grond	de stad Harlingen		1‑08‑00 CG
	naastligger ten oosten	Jurjen Groenewolt
	naastligger ten zuiden	Hencke Heeres
	naastligger ten westen	Thijs Janses
	naastligger ten noorden	Grote Ossenmarkt [niet vermeld]
	verkoper	Uylckjen Bauckes voor haar kinderen, weduwe van
	verkoper	wijlen Dirck Sipkes

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	8-139	Grote Ossenmarkt 14				huis

		eigenaar	Tierk Feddriks vrouw
		gebruiker		Simen Douwes
		huurwaarde			15‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			03‑00‑00 CG

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	8-139	Grote Ossenmarkt 14			huis

		eigenaar	Tjerk Feddrix vrouw
		huurwaarde		00‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde		00‑00‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan		‑‑
		opmerking			doet geen huir

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	8-139	Grote Ossenmarkt 14			huis

		eigenaar	wed. Tjerk Feddriks
		gebruiker
		huurwaarde		00‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde		00‑00‑00 CG
		opmerking			Doet geen huir

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	8-139	Grote Ossenmarkt 14			huis

		eigenaar	Feyke Douwes
		gebruiker		Feyke Douwes vrouw
		opmerking			doet geen huur

1745 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 251 folio 0058v van 17 jan 1745 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ		450‑00‑00 GG	huis

	koper	Hendrik Croese, gehuwd met	hofmeester op het Admiraliteitsjacht
	koper	Beerntje Meinertshage
	huurder	Freerk Ruirds c.u.
	naastligger ten oosten	Jan Micchiels
	naastligger ten zuiden	oud burgemeester Joost Agema
	naastligger ten westen	Yme Jans
	naastligger ten noorden	Grote Ossenmarkt
	verkoper	Fijke Douwes, weduwe van
	verkoper	wijlen Symon Douwes
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Hendrik Croese, hofmeester op het Admiraliteitsjacht x Beerntje Meinertshage kopen een huis zz. Ossemerkt, als huurders bewoond door Freerk Ruirds c.u. Geen grondpacht. Ten O. Jan Michiels, ten Z. oud burgemeester Joost Agema, ten W. Yme Jans, ten N. de Ossemerkt. Gekocht van Fijke Douwes wv Symon Douwes, voor 450 gg.

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	8-139	Grote Ossenmarkt 14				huis

		eigenaar	Hendrik Crose
		gebruiker		Hendrik Crose
		huurwaarde			14‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			02‑10‑14 CG

1758 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 254 folio 0168v van 29 okt 1758 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ [staat: Ossenmarkt]		358‑00‑00 GG	huis

	koper	Jacob Pyters	koopman
	naastligger ten oosten	de weduwe van Jan Migchiels
	naastligger ten zuiden	Paulus Dirks	timmerman
	naastligger ten westen	Yeme Jans
	naastligger ten noorden	Ossenmarkt
	verkoper	Beerdtje Meindershagen, weduwe van	winkelierse
	verkoper	wijlen Hendrik Croese
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jacob Pyters [Nijboer], koopman, koopt een huis zz. Osmerk. Geen grondpacht. Ten O. wd. Jan Michiels, ten Z. timmerman Paulus Dirks, ten W. Yeme Jans, ten N. de Osmerkt. Gekocht van winkelierse Beerndtje Meindershagen wv Hendrik Croese, voor 358 gg.

1783 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 261 folio 0103v van 23 nov 1783 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ		350‑00‑00 CG	huis

	koper	oud burgemeester Jouke Hendriks Olinjus
	naastligger ten oosten	Dirk Cornelis
	naastligger ten zuiden	S. Wybenga
	naastligger ten westen	de erfgenamen van wijlen Yeme Jansen
	naastligger ten noorden	Grote Ossenmarkt
	verkoper	Jacob Pieters Nijeboer	koopman
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Jouke Hendriks Olinjus, oud-burgemeester, koopt een huis zz. Ossenmarkt. Ten O. Dirk Cornelis [Zijlstra], ten W. erven Yeme Jansen, ten Z. Schelte Wybinga, ten N. de straat. Gekocht van koopman Jacob Pieters Nijeboer.

1787 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 262 folio 0218v van 16 sep 1787 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ		400‑00‑00 CG	huis

	koper	Schelte Wybenga	koopman
	huurder	Broer Jans c.u.
	naastligger ten oosten	Dirk Cornelis c.u.
	naastligger ten zuiden	Schelte Wybenga
	naastligger ten westen	de erfgenamen van wijlen Yeme Janzen
	naastligger ten noorden	Grote Ossenmarkt
	verkoper	oud burgemeester J. H. Olinjus
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Schelte Wybinga koopt een huis zz. Ossenmarkt. Ten O. Dirk Cornelis [Zijlstra], ten W. erven Yeme Janzen, ten Z. de koper, ten N. de straat Gekocht van Jouke H. Olinjus, oud-burgemeester

1793 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 264 folio 0095v van 20 jan 1793 (het 2e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Grote Ossenmarkt 14	Grote Ossenmarkt ZZ		147‑00‑00 GG	huis en erf

	koper door niaar	P. Tetrode, gehuwd met	koopman
	koper door niaar	Aurelia Gratama
	geniaarde koper	Albert Bolman
	geniaarde koper	Harke van der Stok
	geniaarde koper	Johannes Jac. Kerkhoven
	naastligger ten oosten	Jan Yemes
	naastligger ten zuiden	ledige grond
	naastligger ten westen	Jan Yemes
	naastligger ten noorden	Grote Ossenmarkt
	verkoper	Baukje Feytama, gehuwd met
	verkoper	Schelte Wybenga

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	8-151, pag. 174	Grote Ossenmarkt 14	Pieter Tetrode	2‑00‑00 cg

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	F-095	Grote Ossenmarkt 14	Coert Lambertus van Beyma	... Hogenburg, stalknegt, 1814. (GAH204); id. van wijk F-005, ledig plek grond, 1814. (GAH204); id. van wijk F-095, wagenhuis, 1814. (GAH204); id. van wijk F-099, wagenhuis, 1814. (GAH204); id. van wijk F-100, kantoor, ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	F-095	Grote Ossenmarkt 14	C L van Beijma		wagenhuis

1824 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 51013 (notaris Jacob Hanekuyk) repertoire nr. 48 en 55 van 21 apr 1824

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	F-095	Grote Ossenmarkt 14		provisionele en finale toewijzing	fl. 473	huis F-004 en wagenhuis etc. F-005 & F-095

		verkoper	Julius Matthijs van Beyma (te Workum)
		koper	Murk Jacobs Hoek

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 1459	Grote Ossenmarkt 14	Murk Jacobs Hoek	timmerman	Harlingen	pakhuis of bergplaats (60 m²)

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1459	Grote Ossenmarkt F-095	Friedrich Hagemann	woonhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1459	Gr. Ossenmarkt F-096	Wed. Friedrich Hagemann en kinderen	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1459	Grote Ossenmarkt 14 (F-096)	Pieter Wiglema	woonhuis

1990 - monumentenlijst	bron: Monumenten Inventarisatie Project, 1990

	adres	soort monument	score	bouwjaar
	Grote Ossenmarkt 14	beeldbepalend pand	5 van 10

terug

Naastliggers van

Grote Ossenmarkt 14

ten oosten

Grote Ossenmarkt 16

ten zuiden

Zuiderhaven 47

ten westen

Grote Ossenmarkt 12

ten noorden

de Grote Ossenmarkt