Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Noorderhaven 80

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Noorderhaven 80	7-154	7-157	C-149	C-139

aangrenzende stegen

	adres	heeft
	Noorderhaven 80	naamloze steeg ten westen

1633 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 233 folio 0079r van 13 jan 1633 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 80	Noorderhaven ZZ [staat: noorder nieuwe haven] bij het raadhuis, recht achter en aan het huis van apotheker Gerrit Pieters	1040‑00‑00 GG	huis en plaats

	koper	Wijntien Aleffs c.u.
	naastligger ten oosten	Jacob Tyebbes Popta
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	de weeskinderen van Isbrant Pieters
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Rixt Tiercks mede voor haar uitlandige zoon, weduwe van
	verkoper	wijlen Obbe Geerties
	verkoper	Geertie Obbes mede voor zijn uitlandige broeder, erfgenaam van
	verkoper	zijn wijlen vader Obbe Geerties
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Wyntien Aleffs c.u.

1649 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 236 folio 0071r van 4 feb 1649 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 80	Noorderhaven ZZ	1753‑21‑00 GG	huis

	koper	Gattie Gerbens c.u.
	huurder voor 6 jaren	N. N.	65‑00‑00 GG
	naastligger ten oosten	Antoni Arenburgh
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	Lambartus Theodori
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper	Wyntien Alefs c.u.
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Gattie Gerbens c.u. kopen een huis zz Noorderhaven. Ten O. Antoni Arenburg, ten W. Lambartus Theodori. Geen grondpacht. Gekocht van Wyntie Alefs c.u. voor 1753 GG 21 st.

1666 - inventarisatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 207 folio 297r van 27 nov 1666 (de overledene woonde ten tijde van overlijden waarschijnlijk op dit adres)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	Noorderhaven 80
	inventarisant	Gattie Gerbens, weduwnaar van	stadsmakelaar
		wijlen Wybrichien Douwes
	requirant	gemeensman Wopke Jansen Acker, gelastigde van zijn broeder
		Allert Jansen n.u., te Liepaja in Letland, gehuwd met
		Antie Gatzes
		Fedde Tieerds, ter sterking van	koopman
	requirant en aangever	Riemcke Gerloffs, weduwe van
		wijlen Gerben Gatties
	requirant	Eelcke Rinnerts, geauthoriseerde curator ad actum divisionis over	koopman
	aangever	Hincke Gattjes
	inleiding bij de boedelinventarisatie	[0297r] Inventarisatie ende beschrivinge ten overstane van de burgemeester Evert Ruierdts als commissaris geadsocieert met dr. Dominico Wringer secretaris, gedaen ten sterffhuyse van wijlen Gattie Gerbens in leven stadts maakeler alhier ende Wybrichien Douwes, in tijden echteluiden, van alle de goederen, in- ende uitschulden aldaer bevonden ende bij d' overledene metter doot ontruimt ende nagelaten, opt versoek van de geswooren gemeensman Wopke Jansen Acker gelastigde ende occuperende voor sijn broeder Allert Jansen woonachtich tot ter Libouw in Coerlant [Libouw, nu: Liepaja in Letland] nomine uxoris namentlijck Antie Gatzes, een dochter van d'overledene voor een darde part in dier qualiteit, sampt Riemke Gerloffs weduwe wijlen Gerben Gattjes ende erfgenamen ex testamento van de selve haer man in desen met coopman Fedde Tieerds gesterckt, in die qualiteit mede voor een darde part, mitsgaders coopman Eelcke Rinnerts als [0297v] geauthoriseerde curator ad actum divisionis over Hincke Gattjes voor de resterende darde part ende soo gesamentlijck erffgenaamen van de gedachte Gattie Gerbens cum uxore, zijnde d'aengevinge gedaen bij de voornoemde Riemke Gerloffs ende Hincke Gatties het sterffhuys gefrequenteert hebbende onder beloften daer toe staende in welgedachte commissaris handen gepresteert, ende is daerop geprocedeert so volght, Actum 27 november 1666.
	de boedelinventarisatie	klik hier voor de inventaris

1667 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 239 folio 0018va van 28 apr 1667 (het 3e verkochte perceel van deze akte/bladzijde) (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een eerste verkoop per decreet. Meestal vind je hierna een tweede verkoop per decreet, maar niet altijd is dit nauwkeurig geregistreerd. Verkoop per decreet gebeurt na een uitspraak van het provinciaal gerechtshof, het Hof van Friesland. De reden is meestal een uitgesproken faillissement of betrokkenheid van minderjarige weeskinderen die hun kindsdeel willen of moeten verkopen. Proclamatieboeken bevatten de aankondigingen van verkoop en niet de verslaglegging, dit kan de reden zijn dat hier geen koper vermeld is en soms zelfs geen verkoper. Ook ontbreekt om deze reden vaak de (uiteindelijke) koopsom.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 80	Noorderhaven ZZ [staat: oude haven bij de buerse]		1500‑00‑00 GG	1/3 huis

	koper	Albert Jans Acker c.u.	te Klaipeda [staat: Termemel]
	eerdere bewoner	Gattie Gerbens c.u.	makelaar
	naastligger ten oosten	Hylcke Hanekuick	koopman
	naastligger ten zuiden	N. N.
	naastligger ten westen	Ypke Jelles
	naastligger ten noorden	Noorderhaven [staat: straat]
	verkoper	Geertie Bentes, weduwe van
	verkoper	wijlen S. Stijll

1672 - pers. goedschatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 530, "Register van de goedschatting, 1672"

	vermeld	geschat adres	genoemde persoon	taxatie	opmerking
	kwartier 7, fol. 16v	Noorderhaven 80	Acker, koopman	f. 6000-00-00

1687 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 242 folio 0176r van 6 feb 1687 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 80	Noorderhaven ZZ bij de Beurs		1100‑00‑00 GG	huis

	koper	Symon Jacobs
	bewoner	Elbert Acker	koopman
	naastligger ten oosten	huis genaamd de Beurs Jacob Velthuys			de Beurs
	naastligger ten zuiden	burgemeester Otto Knyf
	naastligger ten westen	dr. Walsweer
	naastligger ten noorden	Noorderhaven
	verkoper	de crediteuren van Elbert Acker
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Symon Jacobs koopt een huis bij 'de Beurs', zz. Noorderhaven. Ten O. Jacob Velthuis, waar 'de Beurs' uithangt, ten W. dr. Walsweer, ten Z. de burgemeester Otto Knijff, ten N. de straat en haven. Gekocht van de crediteuren van Albert Jansen Acker, voor 1100 gg.

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	7-154	Noorderhaven 80				huis

		eigenaar	wed. Simon Jacobs
		gebruiker		wed. Simon Jacobs
		huurwaarde			30‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			06‑00‑00 CG

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	7-154	Noorderhaven 80			huis

		eigenaar	wed. Simon Jacobs
		huurwaarde		30‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde		06‑00‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan		24‑5‑1720

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	7-154	Noorderhaven 80				huis

		eigenaar	Jan Symons
		gebruiker		Jan Symons
		huurwaarde			30‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			05‑00‑00 CG

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	7-154	Noorderhaven 80				huis

		eigenaar	erven Jan Symons
		gebruiker		Sierk Geitiebaan
		huurwaarde			42‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			07‑00‑00 CG

1737 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 249 folio 0217r van 15 dec 1737 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 80	Noorderhaven ZZ		870‑00‑00 CG	2/3 huis

	koper door niaar	majoor Berend Geersma, gehuwd met
	koper door niaar	Janke Symons
	geniaarde koper	majoor Simon de Haas, gehuwd met	executeur
	geniaarde koper	Beatrix Agema
	huurder	Bocke Rienstra	stadsbouwmeester
	naastligger ten oosten	Cornelis Jenties
	naastligger ten zuiden	vroedsman Hendrik Wassenaar
	naastligger ten westen	als bewoner Haakma	commies
	naastligger ten noorden	Noorderhaven
	verkoper	Aaltie Andrys, gehuwd met
	verkoper	Jacob J. van der Ley	koopman

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	7-154	Noorderhaven 80	Beernt Geersma, bestaande uit 3 personen	18‑00‑00 cg	0

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	7-154	Noorderhaven 80				huis

		eigenaar	Beernt Geersma
		gebruiker		Beernt Geersma
		huurwaarde			42‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			07‑12‑12 CG

1749 - quotisatie		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 6477, "Kohieren van de quotisatie, Harlingen"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	beroep	aanslag	verhoging	omschrijving
	7-154, fol. 133	Noorderhaven 80	Beernt Geersma, bestaande uit 2 volwassenen en 1 kind	coopman	£ 064-13-0	£ 11	bestaet wel cu.

1753 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 253 folio 0095r van 30 sep 1753 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 80	Noorderhaven ZZ		692‑00‑00 GG	huis

	koper door niaar	Lijsbet Jansz bejaarde ongehuwde dochter
	geniaarde koper	Ymkjen Pybes, weduwe van
	geniaarde koper	wijlen Herre Rinkes	koopman
	naastligger ten oosten	Cornelis Jentjes	timmerman
	naastligger ten zuiden	burgemeester Wassenaar
	naastligger ten westen	de erfgenamen van wijlen Sybrand Wijngaarden
	naastligger ten noorden	Noorderhaven
	verkoper	Janke Symons, gehuwd met	te Groningen
	verkoper	Hendrik Luitjens Wolda	te Groningen

1783 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 261 folio 0102v van 23 nov 1783 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Noorderhaven 80	Noorderhaven ZZ		1200‑00‑00 CG	huis

	koper	vroedsman Simon Frieseman	koopman
	gebruikerse	Hiltje Heidkamp
	naastligger ten oosten	Dirk Lautenbach
	naastligger ten zuiden	Simon Frieseman
	naastligger ten westen	Rein H. Faber
	naastligger ten noorden	Noorderhaven
	verkoper	Hiltje Jans bejaarde vrijster

1804 - burgerwapening		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 203, "Nieuw plan der Burgerwapening, 1804"

	vermeld	geschat adres	genoemde persoon	gebruik
	7-163 , pag. 117	Noorderhaven 80	D. Kortlang

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	7-157, pag. 157	Noorderhaven 80	S Frieseman	5‑00‑00 cg	huis

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	C-149	Noorderhaven 80	Dirk Kortlang	... voor 1827, huwt met Hiltje Heikamp, vlgs ovlakt vrouw 1 kind; BS huw 1826; wed. D.K. gebruiker van wijk C-149, winkeliersche, eigenaar is S.P. Wiarda, 1814. (GAH204); D.K. ende Hiltje Heidkamp, beide van HRL, zijnde ... (alles)

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	C-149	Noorderhaven 80	Sjoerd Piebes Wiarda	... J. Bron, wijnstekersknegt, 1814. (GAH204); id. van wijk C-047, koopman, 1814. (GAH204); eigenaar van wijk C-149; gebruiker D. Kortlang wed., winkeliersche, 1814. (GAH204); id. van wijk E-050; gebruiker H. Leyenaar, ... (alles)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	C-149	Noorderhaven 80	S P Wiarda	D Kortlang wed	winkeliersche

1825 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 49018 (notaris Sjoerd Simons Wijma) repertoire nr. 362 van 29 dec 1825

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	C-149	Noorderhaven 80		koopakte	fl. 4000	a. huis aan de Voorstraat C-047, b. huis aan de Noorderhaven C-149

		verkoper	Sjoerd Piebes Wiarda (voor a en b)
		koper	Jacob Mollema (voor a en b)

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 581	Noorderhaven 80	Oene Gorter Moll	winkelier	Harlingen	huis en erf (112 m²)

1833 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7007 aktenr. 91 (filmnr. 116)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	C-149	Noorderhaven 80	Oene Gorter Moll, overleden op 16 oktober 1833	koopman Voorstraat C 47/Noorderhaven C 149, man van Tjetske Ages Tromp, winkeliersche (mede testamentair erfgenaam), vader van minderjarige Jacob Oenes Moll. Er behoorde onroerend goed tot de nalatenschap.

1842 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7013 aktenr. 29 (filmnr. 118)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	C-149	Noorderhaven 80	Roelof Peizel, overleden op 5 februari 1842	65 jr, bakker, geboren Grouw 24/2/1778, overleden Noorderhaven C 149/179, weduwnaar, vader van Cornelis Roelof Peizel, idem. Er behoorde onroerend goed tot de nalatenschap.

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	C-149	Noorderhaven 80	Sybrigje Abrahams	geb 5 mei 1804 Makkum, huwt met Pieter van Hofwegen, (gk), N.H., waarschijnlijk vertrokken tussen 1860 en 1880; bev.reg. HRL 1851 wijk C-149, wijk G-072, supp wijk A-288

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 581	Noorderhaven C-149	Solco Tromp Ageszoon	pakhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 581	Noorderhaven C-139	Erven Solco Tromp Azn.	pakhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 581	Noorderhaven 80 (C-139)	Pieter Daniel de Ruiter	pakhuis

1990 - monumentenlijst	bron: Monumenten Inventarisatie Project, 1990

	adres	soort monument	score	bouwjaar
	Noorderhaven 80	rijksmonument 20596

terug

Naastliggers van

Noorderhaven 80

ten oosten

Noorderhaven 82

ten zuiden

Voorstraat 35

ten westen

Noorderhaven 78

ten noorden

de Noorderhaven