Harlingen, proclamaties door de Werkgroep Archiefonderzoek

Van september 2012 tot oktober 2020 zijn leden van de Werkgroep Archiefonderzoek, een werkgroep van de Vereniging Oud Harlingen, bezig geweest met het overnemen van de belangrijkste gegevens uit de 42 Proclamatieboeken van Harlingen. In deze boeken staan de verkopen van onroerend goed beschreven zoals die plaatsvonden van 1597 tot 1811. Het deel van 1606-1611 is helaas niet bewaard gebleven. De vereniging Freonen fan de Argyven yn Fryslân (FAF) heeft hiervoor welwillend de dertienduizend foto's van deze proclamatieboeken beschikbaar gesteld. We zijn ze dankbaar. Na twee en een half jaar waren zo'n zesduizend akten verwerkt. Na vier jaar waren dat er meer dan negenduizend, en na zes jaar was dat opgelopen tot over de vijftienduizend. In oktober 2020 zijn de laatste van de 18080 akten ingeleverd.

De verkopen die al aan een bepaald adres zijn toegeschreven zijn ook zichtbaar via 'Huizen -> Zoek je huis'. In onderstaande lijsten is dat adres ook zichtbaar. Een groen adres geeft aan dat het adres vrij zeker juist is. Bij niet groene adressen is dat minder zeker, maar het is hopelijk toch minstens in de buurt. Zoals altijd zijn de kolommen te sorteren door op de kolomkop te klikken, boven de tabel kan snel naar de juiste letters of de juiste pagina worden gesprongen, en door op een adres te klikken verschijnt de pagina met alle bekende gegevens van dat adres.

De verkoop van een huis moest mondeling worden aangekondigd zodat iedereen die er kennis van wilde nemen, dat kon. Dit aankondigen gebeurde driemaal voor het stadhuis en driemaal in de kerk, steeds met tussenpozen van een week of soms wat langer. De datums werden aangetekend op de betreffende proclamatie. Je kon bezwaar maken als je familielid of naastligger van de verkoper was, je had dan namelijk het recht van eerste koop, het zogenoemde niaar-recht (elders ook wel naasting geheten). Uiteraard moest je wel evenveel of meer bieden en eventueel gemaakte kosten vergoeden.

Omdat het kadaster nog niet bestond werd een systeem gebruikt om panden aan te duiden, dat werkte met straatnamen en naastliggers. Een pand stond aan de noordkant van de Noorderhaven en werd dan bijvoorbeeld in de proclamatie aangeduid als 'ten oosten marten bos, ten zuiden de noorderhaven, ten westen de zeepziederstraat en ten noorden sikko ijzenbeek'. Belangstellenden konden dan precies weten om welk pand het ging en het was wettelijk voldoende dichtgetimmerd om verwarring te voorkomen. In de onderstaande gegevens kunnen personen dus als koper of verkoper vermeld staan, maar ook als naastligger ten noorden, oosten, westen of zuiden.

Het gaat samen om ongeveer 18.000 proclamaties en daarmee is het een zeer rijke bron van gegevens over huizen, bewoners, huizenbezit, staduitleg, ambachten, industrie en welvaart over een periode van meer dan 200 jaar. De kopers uit alle Harlingen proclamaties zijn ooit eens overgenomen, maar de proclamaties bevatten nog veel meer informatie. Met enige regelmaat kom je huisnamen tegen, verdwenen straatnamen, opmerkingen over nieuw gebouwde huizen, ledige plaatsen, kortom een schat aan informatie. Bovendien staan vrijwel altijd de verkopers vermeld, de naastliggers (huisnummers waren er nog niet tot omstreeks 1715) en de verkoopprijzen.

Een voorbeeld van de tekst van een proclamatie kun je hier zien.

Zoals ook in bovenstaand voorbeeld staat vrijwel altijd onderaan de proclamatie: 'Breder de coopbrief van ........', d.w.z. dat er een koopbrief was waarin de ultieme uitgebreide beschrijving van het te verkopen goed en de precieze verkoopvoorwaarden waren vastgelegd. De koopbrieven van Harlingen zijn niet bewaard gebleven, maar de proclamatieboeken vormen een goede kopie.

De verkopen van huizen werden vaak per aanplakbiljet bekend gemaakt om zoveel mogelijk geïnteresserden te trekken. Een afbeelding en de tekst van zo'n aanplakbiljet kun je hier zien, deze is van het pand Noorderhaven 109.

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.





Spring naar: Za  Ze  Zi  Zo  Zu  Zy  

Voornaam: A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  

Patroniem: A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  

Familienaam: A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  



hoofdvorm
familienaam patroniem voorn_1
schrijfvorm
familienaam patroniem voorn_1
beroep hoedanigheid adres  huisnaam jaar boek folio
SAKES, PIETER Pyter Zaakes mr. brouwer koper stal en wagenhuis Nieuwstraat 10 1750 252 87v
SAKES, PIETER Pyter Zaakes mr. brouwer koper stal en wagenhuis Nieuwstraat 12 1750 252 87v
ZACHARIAS, JOCHEM Jochem Zacharias hoedenmaker naastligger ten westen Voorstraat 5 1782 260 309r
ZACHARIAS, JOCHEM de weduwe van Jochem Zacharias hoedenmaker huurder Voorstraat 3 1810 269 112v
ZACHARIAS, JOCHEM Jochem Zacharias hoedenmaker naastligger ten westen Voorstraat 5 1783 261 62r
ZACHARIAS, JOCHEM wijlen Jochem Zacharias Hoffius verkoper van 5/8 Voorstraat 3 1810 269 112v
ZACHARIAS, JOCHEM Jogchum Zacharias mr. hoedenmaker koper huis Voorstraat 3 1766 256 200v
ZACHARIAS, JOCHEM Jogchum Zacharias , c.u. bewoner Voorstraat 3 1766 256 200v
ZACHARIAS, PIEKE de weduwe van Pieke Zacharias huurder William Boothstraat 3 1763 256 7r
, PIEKE Pyke Zagcharias rogmeester koper huis Oosterkeetstraat 11 1742 250 218v
, JAN Jan Zagharias naastligger ten zuiden Kerkpad WZ 1745 251 89r
SAKES, AGE Age Zakes huurder oude smitte Zuiderstraat 31 1806 267 223v
SAKES, AGE Age Zakes geniaarde koper van 1/2 Zuiderhaven 36west 1806 267 239v
SAKES, PIETER Pytter Zakes mr. brouwer verkoper Nieuwstraat 10 1755 253 243v
SAKES, PIETER Pytter Zakes mr. brouwer verkoper Nieuwstraat 12 1755 253 243v
, HENDRIK Hendrik Zalvers , c.u. huurder (p.j.) Lanen 20achter 1808 268 92v
, HILLEGONDA Hillegontie Zanstra koper Grote Ossenmarkt 11 1692 242 397r
SEERPS, BAUKJE wijlen Bauckje Zeerps erflater Scheffersplein 25 1702 244 162v
SEERPS, BAUKJE Baukjen Zeerps naastligger ten westen Voorstraat 86 1700 244 80v
SEERPS, HINKE Hinke Zeerps verkoper Hoogstraat 17 1698 243 334v
SEERPS, JAKOB de molen van voorheen Jacob Zeerps naastligger ten oosten Rozengracht 42 1667 239 102v
SEERPS, JAKOB Jacob Zeerps kooltjer naastligger ten oosten Hoogstraat 26 1698 243 333v
GRATEMA, TJEPKE SEERPS weduwe v wijlen Tjepke Zeerps Gratema naastligger ten oosten Noordijs 23 1727 246 302v
, HUBERT de weduwe van wijlen Huibert Zent naastligger ten zuiden Brouwersstraat 26 1671 240 35r
SINTS, HUBERT wijlen Huybert Zents verkoper Kleine Bredeplaats 22 1678 241 15r
SINTS, JAN Jan Zents , nae oostindien uitlandigh verkoper Schritsen 4 1703 244 234v
SINTS, JAN Jan Zents verkoper Hofstraat 18 1693 243 39r
SINTS, TRIJNTJE Trijntie Zents verkoper Hofstraat 18 1693 243 39r
SINTS, TRIJNTJE Trijntje Zents verkoper Schritsen 4 1703 244 234v
SINTS, WARNER de erfgenamen van wijlen Warner Zents naastligger ten oosten Zuiderhaven 59 1676 240 212v
SINTS, IEPE wijlen Ype Zents mr. haarwever verkoper Wasbleek 1736 249 112v
SINTS, IEPE Ype Zents naastligger ten westen Rozengracht NZ 1722 246 129v
SINTS, IEPE Yppe Zents , c.u. haarwever koper huis Rozengracht NZ 1705 244 300r
, ANTJE Antje Zeyes koper Achterstraat 3 1804 267 106v
SIERKS, HARKE Harcke Ziercks kussendrager koper huis, tuin en plaats Grote Kerkstraat 36 1686 242 117v
, SIERK wijlen Zierck Zierckx verkoper Liemendijk NZ 1648 236 30r
SIERKS, DIRK Dirck Ziercx naastligger ten noorden Noorderhaven 88achter 1681 241 40va
SIERKS, HARKE wijlen Harcke Ziercx kussendrager verkoper Hofstraat 35 1686 242 157r
SIERKS, HARKE Harke Ziercx kussendrager verkoper Kerkpoortstraat NZ 1683 241 257v
SIERKS, JAKOB Jacob Zierks wagenmaker verkoper Rommelhaven 6 1669 239 203v
SIERKS, JAKOB Jacob Zierks wagenmaker koper provisioneel Hoogstraat 40 1666 239 11ra
SIERKS, LAAS Laas Zierks verkoper Kleine Kerkstraat 14 1705 244 269r
HORNSTRA, SIEBOUT SIERKS gemeensman Sybolt Zierks Hornstra verkoper Voorstraat 35 1724 246 201r
SIERKS, DIRK wijlen Dirck Zierx erflater Noorderhaven 88 1684 242 26v
SIERKS, DIRK Dirck Zierx koper huis Noorderhaven 100 1670 240 22av
SIERKS, HARKE Harcke Zierx naastligger ten oosten Hofstraat 31 1681 241 158v
SIERKS, HARKE Harcke Zierx , c.u. verkoper Kerkpoortstraat NZ 1673 240 127v
SIERKS, HARKE Harcke Zierx naastligger ten westen Rapenburg 6west 1680 241 67r
SIERKS, HARKE Harcke Zierx kussendrager koper huis William Boothstraat OZ 1683 241 251v
SIERKS, HARKE Harcke Zierx naastligger ten westen Kerkpoortstraat 11 1684 242 53r
SIERKS, HARKE de weduwe van Harke Zierx Cussendrager naastligger ten westen Lanen 38 1692 242 379v
SIERKS, JAKOB Jacob Zierx naastligger ten westen Liemendijk 40 1702 244 142r
SIERKS, PIEKE de weduwe en erfgenamen van wijlen Pieke Zierx naastligger ten westen Hoogstraat 23 1684 242 55v
SIERKS, REIN Reyn Zierx verkoper Rommelhaven 6 1669 239 203v
SIERKS, RINSKE Rinske Zierx verkoper Droogstraat 1685 242 92v
TOLSMA, TEEKELE SIERKS wijlen Taekle Zierx Tolsma ontvanger koper Kleine Bredeplaats 9 1729 247 296v
SIERKS, TJITSKE Tjiedske Zierx koper Schritsen 1oost 1708 245 58r
WESTRA, BRECHTJE SIKKES Bregje Zikkes Westra koper huis Zuiderhaven 77west 1809 268 240v
WESTRA, BRECHTJE SIKKES Bregtje Zikkes Westra verkoper Both Apothekerstraat 1 1809 268 264r
, Fjamke Zinses verkoper Rommelhaven 18een_achter 1727 247 43r
SIERKS, HARKE Harcke Zircx naastligger ten oosten Hofstraat 31 1681 241 155v
SJOERDS, Mayke Zjoerds koper Tiepelsteeg WZ 1728 247 103v
, RUURD Ruird Zweerds verkoper Noorderhaven 5 1721 246 121v
, GERRIT Gerryt Zweerus timmermansknecht koper huis Lanen 33 1784 261 186r
SWIERS, GERRIT Gerryt Zwerus geniaarde koper Hofstraat 13 1783 261 94r
SIEBES, JELLE Jelle Zybes protesteert vanwege een hypotheek Noorderhaven 110achter 1671 240 75v
BONTEKOE, SWIER SIEBES Sweer Zybes Bontekoe koper huis Noorderhaven 9 1670 240 5r
SIEDSES, PIETER wijlen Pytter Zyds verkoper Kerkpoortstraat 1708 245 51r
SIEDSES, PIETER Pieter Zydses eigenaar van 1/3 Nieuwstraat 42 1695 243 147v
SIEDSES, ROMMERT Rommert Zydses , c.s. huurder Rommelhaven 7 1803 267 1r
SIEDSES, TEEKE wijlen Taco Zydses mr. grofsmid erflater Rommelhaven 4 1692 242 403r
, TJEBBE Tiebbe Zyerx schipper koper huis Noorderhaven 20 1723 246 162r
SIEMENS, GERRITJE Gerritje Zymons geniaarde koper Noorderhaven 99 1729 247 227v
SIEMENS, TJITSKE Tjetske Zymons naastligger ten noorden Zuiderstraat 1727 246 307v
SIEMENS, TJITSKE Tjetske Zymons verkoper Zuiderstraat 1727 246 307v
NAUTA, HARMEN SIENES oud burgemeester Harmen Zynes Nauta koper kamer Spinhuisstraat 1669 239 202r
NAUTA, HARMEN SIENES de hof van Harmen Zynes Nauta naastligger ten noorden Spinhuisstraat 1669 239 202r
SIETSES, AALTJE Aaltje Zytses koper Lammert Warndersteeg 9 1805 267 150r
SIETSES, ANNE Anne Zytses , c.u. koper woning zijnde een kamer en een loods Vijverstraat 9 1699 243 398v
SIETSES, KORNELIS Cornelis Zytses verkoper Kleine Bredeplaats 15 1778 259 96r
SIETSES, KORNELIS Cornelis Zytses verkoper Sint Jacobstraat 13 1778 259 97r
SIETSES, GIJSBERT meerderjarige jongeman Gijsbert Zytses koper huis Hofstraat 21west 1808 268 176r
SIETSES, GIJSBERT meerderjarige jongeman Gijsbert Zytses koper huis Kerkpoortstraat 61 1810 269 21v
KROON, GOOITSEN SIETSES het huis en hof van vaandrig Goytien Zytses Croon naastligger ten westen Kerkpad WZ 1672 240 96r
KROON, GOOITSEN SIETSES de hof van Goytien Zytses Croon naastligger ten noorden Hofstraat 29achter 1674 240 155v
SIETSES, HESSEL Hessel Zytses naastligger ten oosten Schritsen 49 1810 269 91r
SIETSES, HESSEL Hessel Zytses mr. blokmaker koper huis en plek grond Lanen 60 1807 267 340v
SIETSES, HILTJE Hiltie Zytses huurder Zoutsloot 1 1699 244 3r
SIETSES, HINNE Hinne Zytses koemelker verkoper Rozemarijnstraat 1 1802 266 164r
SIETSES, Hinne Zytses naastligger ten noorden Rozemarijnstraat 3 1803 266 201v
SIETSES, HINNE Hinne Zytses melktapper koper huis Zoutsloot 98 1803 266 212r
SIETSES, HINNE Hinne Zytses koper woning gebruikt als puistermakerij Wortelstraat 12 1803 266 212r
SIETSES, HINNE Hinne Zytses koemelker verkoper Lanen 29 1804 267 92v
SIETSES, HINNE Hinne Zytses naastligger ten oosten Wortelstraat 10 1807 267 307r
SIETSES, JAN Jan Zytses koper kamer Bargebuurt 2zuid 1707 245 19r
SIETSES, JANKE Jantje Zytses koper Noorderhaven 40 1807 267 315r
SIETSES, LOLKE en eerder bewoond door Lolke Zytses grootschipper bewoner Zuiderhaven 35 1674 240 165r
HILARIUS, MARTEN SIETSES Marten Zytses Hilarius verkoper van 1/3 Simon Stijlstraat 6 1809 268 260r
HILARIUS, MARTEN SIETSES Marten Zytses Hilarius verkoper van 1/3 Simon Stijlstraat 8 1809 268 260r
HILARIUS, MARTEN SIETSES Marten Zytses Hilarius verkoper van 1/3 Simon Stijlstraat 2 1809 268 260r
SIETSES, REIN Rein Zytses apotheker verkoper q.q. Hoogstraat 35 1694 243 4ra
SIETSES, ROMMERT Rommert Zytses naastligger ten noorden Voorstraat 89 1805 267 134r
SIETSES, ROMMERT Rommert Zytses verkoper Rommelhaven 18een_achter 1806 267 237r
SIETSES, ANNE Anne Zytzes naastligger ten oosten Zuiderhaven 39 1771 257 192v
SIETSES, HARKE Harke Zytzes koper huis Sint Jacobstraat 14 1781 260 148r
SIETSES, HINNE Henne Zytzes koemelker geniaarde koper Herenknechtenkamerstraat 19 1783 261 95r
SIETSES, HESSEL Hessel Zytzes naastligger ten zuiden Lanen 60 1805 267 172r
SIETSES, HESSEL Hessel Zytzes naastligger ten zuiden Lanen 60 1807 267 340v
SIETSES, MINNERT Minnert Zytzes touwslager koper huis en lijnbaan Achterstraat 15 1806 267 222v
SIETSES, MINNERT Minnert Zytzes verkoper Achterstraat 15 1809 268 293v
SIETSES, POPPE Poppe Zytzes , c.u. huurder (p.j.) Kerkpoortstraat 51 1808 268 20r
SIETSES, ROMMERT Rommert Zytzes naastligger ten zuiden Rommelhaven 18 1805 267 161v
SIETSES, ROMMERT Rommert Zytzes naastligger ten zuiden Rommelhaven 18 1805 267 177r